Plaatsengids.nl: 2013

zondag 15 december 2013

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief december 2013

Plaatsengids.nl: gespecialiseerd in topografie, kleine kernen, het buitengebied, cultureel en natuurlijk erfgoed en kleinschalig toerisme in Nederland.

Deze keer in de Nieuwsbrief aandacht voor de volgende onderwerpen:
1) Google Maps kaarten op de site

2) Gemeentelijke herindelingen: De Friese Meren wordt De Fryske Marren

3) Topografie: Nieuwe Waterweg of Het Scheur?

4) Plaatsnamen en plaatsnaamborden: Wehe-Den Hoorn, Wehe-den Hoorn of Wehe den Hoorn? / buurtschappen in Kollumerland en Nieuwkruisland / 'nieuwe oude plaatsnaam' Karsbadde

5) Nieuw uitgewerkte plaatsen: kernen in de gemeente Renkum / Dedemsvaart Sluis 6-7 / Bilthoven / Marnehuizen / Oud Beets / Nij Beets / Janssen-Stichting / Genemuiden / Groenendijk ZH / Vollenhove

6) Landschap: Zuidwestelijke Delta / Reggedal / Noord-Nederland

7) Ruimtelijke ordening: Heijplaat / Moerdijk / Noordoost-Groningen

8) Bezienswaardigheden: Ringoven Deest / Pippi Langkoushuis Muiden / Toy Gallery Brummen / Oude foto's en ansichtkaarten

9) Cultuurhistorie: Haagse Kaart

Veel lees- en kijkplezier gewenst!
Namens de redactie van Plaatsengids.nl,
Frank van den Hoven
hoofdredacteur

1) Google Maps kaarten op de site

Google heeft onlangs een nieuwe versie van haar Google Maps-kaart uitgebracht, die technisch niet goed 'compatible' is, niet goed samenwerkt met de programmatuur van onze site. Dit betekent dat een deel van de kaarten - zijnde van de plaatsen die wij vanaf heden bewerkt hebben - nu verschoven wordt en dat de rode pointer die de plaats aangeeft, niet meer te zien is. Op korte termijn is dit niet te verhelpen. Wat je kunt doen om desgewenst alsnog naar de plaats te navigeren, kun je lezen in de Leeswijzer.

2) Gemeentelijke herindelingen

De Friese Meren wordt De Fryske Marren

Eén van de door te hakken knopen bij een gemeentelijke herindeling is wat de naam van de nieuwe gemeente moet worden. De Friese gemeenten Gaasterlân-Sleat, Lemsterland en Skarsterlân hebben destijds als voorlopige werknaam voor de nieuwe fusiegemeente gekozen voor de naam De Friese Meren. Wettelijk gaat de nieuwe gemeente per 1-1-2014 daarom ook met die naam van start. Onlangs is besloten dat de definitieve naam De Fryske Marren wordt. Eveneens vanwege wettelijke bepalingen kan die naam pas een jaar na het formele raadsbesluit van de nieuwe raad van kracht worden. Dus op zijn vroegst per 1-1-2015. Zie verder de pagina De Friese Meren, kopje Naam. Met dank aan Jan Dijkstra voor het melden.

3) Topografie

Nieuwe Waterweg blijkt deels Het Scheur

Op school hebben wij altijd geleerd dat N van Rozenburg de Nieuwe Waterweg loopt. Dat blijkt niet te kloppen. Die waterloop heet Het Scheur. Hoe dat zit kun je lezen op de pagina Rozenburg, kopje Ligging. Met dank aan Rozenburger Jan Oosterboer voor het melden.

4) Plaatsnamen en plaatsnaamborden

Wie van de Drie?: Wehe-Den Hoorn, Wehe-den Hoorn of Wehe den Hoorn?

De plaatsnaam Wehe-Den Hoorn komt onder deze spelling voor, maar ook als Wehe-den Hoorn (door de gemeente vastgesteld) en als Wehe den Hoorn, dus zonder koppelteken (op de plaatsnaamborden). Drie verschillende spellingen dus... Omdat wij benieuwd waren wat nu de 'enige echte' spelling van deze plaatsnaam zou moeten zijn, hebben wij deze vraag voorgelegd aan de Taaladviesdienst van Genootschap Onze Taal. Want uiteraard willen wij op onze homepages de correcte spellingen hanteren. Het antwoord vind je op de pagina van ehh... Wehe-den Hoorn, kopje Naam.

De spelling van dit dorp is door de gemeente vastgesteld als Wehe-den Hoorn. Taalkundig moet het eigenlijk Wehe-Den Hoorn zijn. Dus de spelling op de plaatsnaamborden is sowieso fout, want zonder koppelteken.

Kollumerland en Nieuwkruisland plaatst weer buurtschapsborden

Naar schatting de helft van de ca. 4.000 buurtschappen in ons land heeft nog geen plaatsnaamborden, zodat je niet expliciet kunt zien dat je er woont, dan wel dat je er als toerist of anderszins voorbijganger doorheen komt. Door die onzichtbaarheid worden die plaatsnamen ook steeds minder gebruikt en dreigen ze 'uit te sterven'. Een self-fulfilling prophecy zogezegd. Gelukkig zijn steeds meer gemeenten met een inhaalslag op dit gebied bezig. De gemeente Kollumerland c.a. bijvoorbeeld is al enkele jaren doende om gefaseerd bij al haar buurtschappen plaatsnaamborden te plaatsen. Binnenkort worden er weer drie geplaatst. Zie Kollumerland en Nieuwkruisland, kopje Status. Met dank aan Harry Fluks voor het melden.

'Nieuwe oude plaatsnaam' weer op de kaart: Karsbadde

Een voormalig wethouder van de gemeente Menterwolde heeft bij zijn afscheid in 2010 plaatsnaambordjes aangeboden gekregen van de buurtschap waar hij woont, welke daarmee letterlijk terug op de kaart is gezet (de naam komt niet meer als zodanig voor in de atlassen), namelijk Karsbadde. Met dank aan Harry Fluks voor het melden.

5) Nieuw uitgewerkte plaatsen

Kernen in de gemeente Renkum

Onlangs hebben wij alle 6 kernen van de gemeente Renkum uitgewerkt. Het blijkt dat ook de kleinste en jongste kernen van deze gemeente (Doorwerth, Wolfheze en Heveadorp) allemaal een heel specifieke en bijzondere ontstaansgeschiedenis hebben. Tipje van de sluier bij Heveadorp: hevea is de Latijnse naam van de rubberboom... Je vindt alle homepages van de 6 kernen via de pagina van Renkum, kopje Status.

Dedemsvaart Sluis 6-7

Paul Swierstra vroeg ons of wij meer kunnen vertellen over de buurtschap Dedemsvaart Sluis VI. Want daar is ooit een postkantoor geweest. En dat is best bijzonder voor zo'n kleine buurtschap. De buurtschap blijkt inmiddels met de 'buren' te zijn gefuseerd tot Dedemsvaart Sluis 6-7. Bijzonder aan deze buurtschap is o.a. dat de buurt een relatief rijk gevarieerde middenstand had (wat veel bezoekers getrokken zal hebben en daarmee de vestiging van een postkantoor lonend zal hebben gemaakt), omdat er in tegenstelling tot veel soortgelijke nederzettingen geen sprake was van 'gedwongen winkelnering'. Zie verder Dedemsvaart Sluis 6-7.

De buurtschap Dedemsvaart Sluis 6 is tegenwoordig samengegaan met de buren van Sluis 7 tot Dedemsvaart Sluis 6-7.

Bilthoven

Het dorp Bilthoven, thans beduidend groter dan moederdorp De Bilt, heeft in het begin verschillende benamingen gehad. En het dorp is pas recent ontstaan, sinds 1900. Het wanneer en waarom van die namen, van het station dat decennialang in een onbebouwde rimboe lag, en van de eerste bebouwing, hebben wij eens goed uitgezocht en vind je op de pagina van Bilthoven.

Marnehuizen

Harry Fluks stuurde ons een foto van een blauw plaatsnaambord genaamd Marnehuizen. Noooit van gehoord. Dus wij gaan zoeken in de atlas: nergens te vinden. Wat blijkt: Marnehuizen is een levensecht (tot aan de plaatsnaamborden toe dus!) nagebouwd militair oefendorp in Groningen. Zelfs het grootste van Europa. Een interessant verhaal. En ook de natuur blijkt er wel bij te varen. Lees er alles over op onze pagina van Marnehuizen.

Oud Beets wil weer op de kaart middels plaatsnaamborden

Karel F. Gildemacher zette ons op het spoor van het verdwenen dorp (Oud) Beets. Hij stuurde ons een artikel uit de Leeuwarder Courant, waarin staat dat een inwoner van de buurtschap Oud Beets graag plaatsnaamborden teruggeplaatst wil hebben. Dat wekte uiteraard onze nieuwsgierigheid om de geschiedenis van dit grotendeels verdwenen dorp nader uit te zoeken. Ook buurdorp en dochternederzetting Nij Beets (dat o.a. kerkelijke 'snertdiensten' heeft gekend) en zijn buurtschap Janssen-Stichting (nu weten we éindelijk wie die Janssen was en wat hij hier destijds heeft uitgespookt) hebben wij gelijk maar uitgewerkt. Laten ze dan Janssen-Stichting ook gelijk beborden, want daar rijdt nu ook iedereen zomaar aan voorbij, terwijl ook dat een interessante ontstaansgeschiedenis heeft en er 'een wereld' achter die naam zit.

Het Friese dorp (Oud) Beets is door een scala aan redenen in de loop van de 20e eeuw in verval geraakt. Na de afbraak van de kerk in 1984 resteert nog slechts een handvol panden plus de begraafplaats.

Genemuiden: beroemd om hooibergen, tapijt en kunstgras

Wist je dat in Genemuiden 60 procent van al onze tapijten wordt geproduceerd? Dat heeft uiteraard zo zijn historische redenen. En Genemuiden had vanouds heel veel hooibergen, waardoor er nogal eens grote branden waren. Daarom is in de straat waar nu nog maar 1 hooiberg staat, nog altijd een rookverbod van kracht. Over beide onderwerpen kun je meer vinden op onze pagina van Genemuiden.

Nieuw Rode Lijst-dorp gespot: Groenendijk

Ook Groenendijk, een heus dorp met alles erop en eraan, blijkt in de jaren zeventig vergeten bij het toekennen van de postcodes, en ligt daarom voor de postadressen, en ook qua plaatsnaamborden, zogenaamd 'in' Hazerswoude-Dorp. Het dorp is zeer bezienswaardig vanwege o.a. kerk, molen, zeer bijzondere watertoren en voormalige kleiwarenfabriek. Zie verder de pagina van Groenendijk. Vanwege de niet-erkenning van dit dorp als plaatsnaam hebben wij hem toegevoegd aan de Rode Lijst. Wij hadden dit dorp aanvankelijk over het hoofd gezien, omdat het ter plekke, gezien de witte borden, 'in' Hazerswoude-Rijndijk lijkt te liggen, wat dus - geografisch en maatschappelijk gezien - niet het geval blijkt.

Vollenhove

Ook over het stadje Vollenhove valt veel te vertellen. En over de streek Land van Vollenhove, die tegenwoordig bekend staat als de Kop van Overijssel.

6) Landschap

Zuidwestelijke Delta

In de Zuidwestelijke Delta (= Zeeland met aangrenzende delen van Zuid-Holland en Noord-Brabant) moeten ingrijpende keuzes worden gemaakt om de regio economisch en landschappelijk aantrekkelijk te houden en tevens te blijven zorgen voor waterveiligheid / klimaatbestendigheid. In een onlangs verschenen rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving worden de mogelijkheden op een rijtje gezet. Zie verder de pagina Zuidwestelijke Delta.

Reggedal

Nog een nieuw door ons beschreven streek is het Reggedal in Overijssel, gelegen in deels Twente, deels Salland. Een streek die landschappelijk en toeristisch flink aan de weg timmert. De afgelopen jaren zijn veel 'Reggeherstelprojecten' uitgevoerd, die leiden tot verbeteringen voor het waterbeheer, landschap, natuur en recreatie. Zie verder de pagina Reggedal.

Noord-Nederland

Onlangs is een uitvoerige site over de landschapsgeschiedenis van Noord-Nederland gelanceerd.

7) Ruimtelijke ordening

Heijplaat

Heijplaat: een heel bijzonder, bij het brede publiek onbekend en bijna onvindbaar dorpje in de gemeente Rotterdam, rond 1900 ontstaan als 'fabrieksdorp' voor scheepswerf RDM en in 1990 bíjna afgebroken voor havenuitbreiding, krijgt er binnenkort 300 huizen bij! Onze felicitaties aan de inwoners, die al die tijd hebben gestreden voor behoud en leefbaarheid van hun dorp. Maar plaatsnaamborden kunnen er nog steeds niet af...

Het dorp Heijplaat (op de foto de catamaran die je er snel heenbrengt) is lastig te vinden. Er staan namelijk geen plaatsnaamborden...

Moerdijk

Het bekende dorp Moerdijk wordt wellicht afgebroken. Dat advies staat in het rapport van een Commissie die zich heeft gebogen over de toekomst van zowel Industrieterrein Moerdijk als het gelijknamige dorp. De gemeente wil vooralsnog juist inzetten op het verbeteren van de leefbaarheid in het dorp. Zie verder Moerdijk > onderaan het kopje Recente ontwikkelingen.

Noordoost-Groningen

De regio Noordoost-Groningen is de laatste tijd volop in het nieuws vanwege de aardbevingen in verband met de gaswinning, en de gevolgen die dat heeft voor o.a. de huizen in de regio. Een recent verschenen rapport inventariseert de toekomstmogelijkheden voor deze regio, rekening houdend met de effecten van de gaswinning. Zie verder de pagina Noordoost-Groningen.

8) Bezienswaardigheden

Ringoven Deest

De laatste kolengestookte ringoven van ons land die nog altijd in functie is, bevindt zich in Deest. De oven wordt in 2014 gerestaureerd.

Pippi Langkoushuis Muiden verplaatst

Onlangs is de houten Vechthoeve in Muiden, ook wel Pippi Langkoushuis genaamd, in zijn geheel enkele honderden meters verplaatst. Het waarom daarvan en de spectaculaire beelden hiervan vind je op de pagina van de Vechthoeve.

Toy Gallery Brummen: ook echte oldtimers!

Vandaag vernamen wij op radiozender BNR dat Speelgoedmuseum Toy Gallery niet alleen speelgoedauto's omvat, maar dat je er ook 350 'echte' oldtimers kunt bewonderen, die ook nog eens allemaal te koop zijn. Daar moet je wél een dikke portemonnee voor meenemen... Zie Speelgoedmuseum Toy Gallery.

In Speelgoedmuseum Toy Gallery kun je niet alleen speelgoedauto's bekijken, maar ook meer dan 350 echte oldtimers, waaronder deze Jaguar uit 1971.

Oude foto's en ansichtkaarten

Facebookpagina's waar men oude foto's van een bepaalde plaats deelt, zijn in opkomst. Zo hebben wij onlangs fotopagina's 'ontdekt' over de kernen in de voormalige gemeente Valburg en over Oosterbeek. Zie onder de links de kopjes Beeld.

9) Cultuurhistorie

Haagse Kaart

De onlangs gelanceerde website Haagse Kaart laat de groei van Den Haag door de eeuwen heen zien. Bezoekers van de Haagse Kaart krijgen inzicht in 6000 jaar Haagse geschiedenis door te klikken op verschillende tijdvakken of thema’s. Zie verder de pagina Den Haag, kopje Geschiedenis.

@@@@@

>>> Volg ons op Twitter / op Facebook / op Linkedin. Vind je deze Nieuwsbrief interessant en ben je nog geen abonnee? Abonneer je dan nu gratis en geheel vrijblijvend op de Nieuwsbrief van Plaatsengids.nl. <<<

@@@@@

Plaatsengids.nl: alles over Nederland op één site!

dinsdag 15 oktober 2013

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief oktober 2013

Plaatsengids.nl: gespecialiseerd in topografie, kleine kernen, het buitengebied, cultureel en natuurlijk erfgoed en kleinschalig toerisme in Nederland.

Deze keer vooral veel herindelingen en veel recent door ons in tekst en beeld beschreven kleine kernen, veelal uit de categorie 'nooit van gehoord', maar die zeker wel de moeite waard zijn om over te lezen en te bezoeken, voor wie 'iets' met de streken in kwestie heeft.

1) Gemeentelijke herindelingen
Nissewaard, Maasdonk, Gooi en Vechtstreek, Groningen, Fryslân, IJsselstein en Montfoort

2) Nieuwe plaatsnaamborden
Gemeente Bellingwedde

3) Nieuw 'ontdekte' buurtschappen
Gersloot-Polder, Hardenbergerveld, 't Eiland

4) Enkele nieuw uitgewerkte plaatsen
Schildwolde, Haule, De laatste Stuiver, Noed, Tergrêft, De Tike, Spoolde, Tusveld, Lambertschaag, Achterland, Kandelaar, Lakerveld, Zwanegat

5) Nieuwe Rode Lijst-plaats
Huurne

6) Natuur
Rode Beek Brunssum

7) Geschiedenis
Nieuw online te raadplegen naslagwerken over Escharen en Selfkant

8) Ruimtelijke ordening
Eerste 3D-Structuurvisie en Bosatlas: Nederland van Boven

Veel lees- en kijkplezier gewenst!
Namens de redactie van Plaatsengids.nl,
Frank van den Hoven
hoofdredacteur

@@@@@

1) Gemeentelijke herindelingen

Nissewaard

De gemeenten Spijkenisse en Bernisse gaan per 1-1-2015 fuseren. De naam van de nieuwe gemeente wordt Nissewaard.

Maasdonk

De opheffing van de gemeente Maasdonk per 1-1-2015 is onlangs definitief geworden. De gemeente wordt over omliggende gemeenten verdeeld. Nadere informatie over deze herindeling vindt u op de pagina van Maasdonk.

Gooi en Vechtstreek

In deze streek is het al jaren een moeizaam proces om tot herindeling te geraken. Onlangs hebben Pieter Winsemius en de Provincie Noord-Holland beide een rapport opgesteld met adviezen voor herindeling, in een poging de processen weer vlot te trekken. Zie verder de pagina Gooi en Vechtstreek, kopje Recente ontwikkelingen.

Over de Gooi en Vechtstreek zijn weer 2 rapporten verschenen m.b.t. gemeentelijke herindeling. De grote vraag blijft: Wie gaat met wie?

Groningen

De hele provincie Groningen beoogt de komende jaren te worden opgeschaald qua gemeenten. De eerste concrete kandidaten zijn de gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde. Zij hebben onlangs de intentie uitgesproken om per 2016 te willen fuseren tot de nieuwe gemeente Westerwolde.

Fryslân

Ook in Fryslân zit er een golf aan herindelingen aan te komen. Zo hebben de gemeenten Franekeradeel, Menameradiel en Het Bildt onlangs de intentie uitgesproken per 2018 te willen fuseren tot een nieuwe gemeente met de voorlopige werknaam Westergo.

IJsselstein en Montfoort

De gemeenten IJsselstein en Montfoort gaan vooralsnog niet fuseren, maar hebben per september jl. wel hun bestuurlijke organisaties samengevoegd. Zie verder bij IJsselstein, kopje Status. De meeste inwoners van Montfoort en Linschoten blijken overigens een voorkeur te hebben voor samenwerking / samengaan met de gemeenten Lopik, Oudewater en Woerden.

2) Nieuwe plaatsnaamborden

Bellingwedder buurtschappen

Alle buurtschappen in de Groningse gemeente Bellingwedde hebben, in navolging van en geïnspireerd door de nabijgelegen gemeenten Vlagtwedde en Winsum, nu ook plaatsnaambordjes gekregen, op initiatief van de lokale heemkundekring. Het gaat om maar liefst ca. 30 buurtschappen. Welke dat zijn, kunt u vinden op de pagina van Bellingwedde, kopje Status.

De redactie van Plaatsengids.nl is er voorstander van dat alle plaatsen in ons land - dus ook de buurtschappen - plaatsnaamborden krijgen. Zodat je tenminste kunt zien wanneer je er bent aanbeland. Dat is wel zo duidelijk. En het is een stukje erkenning en herkenning voor de buurtschap en haar inwoners. Wij zijn dan ook verheugd dat de gemeente Bellingwedde al haar tientallen buurtschappen onlangs heeft voorzien van plaatsnaamborden voor zover ze die nog niet hadden. Het is alleen wel verwarrend dat ze de buurtschap Tjabbesstreek nu ineens Tjabbesoord zijn gaan noemen. Die mensen wonen vanaf nu dus aan de weg Tjabbesstreek in de buurtschap Tjabbesoord...

3) Nieuw 'ontdekte' buurtschappen

Al enkele jaren is de redactie van Plaatsengids.nl doende om stukje bij beetje de ultieme lijst van onze ca. 6.000 huidige Nederlandse plaatsnamen samen te stellen. Zo'n lijst blijkt er namelijk nog niet, of niet meer, te zijn (alle bestaande atlassen en plaatsenlijsten blijken namelijk inmiddels danig verouderd), en op zoek naar de laatste 'manco's' halen wij onze informatie uit alle hoeken en gaten. Zo hebben wij onlangs weer 3 'nieuwe plaatsnamen' ontdekt (dat wil zeggen: plaatsnamen die buiten de directe omgeving niet als zodanig bekend zijn), zijnde:

Gersloot-Polder

Gersloot-Polder blijkt een levendige buurtschap, waar zelfs wij nog nooit van hadden gehoord, nabij het dorpje Gersloot, gem. Heerenveen. De lokale dorpsraad (´Plaatselijk Belang´) - en daarmee de buurtschap - blijkt al meer dan 100 jaar te bestaan, maar toch komt de plaatsnaam nog altijd nergens voor in atlassen en op plaatsenlijsten. De buurtschap is dat kennelijk beu en zet zich sinds 2008 - bij het 100-jarig bestaan van de dorpsraad - op de kaart met een eigen dorpswapen én een eigen vlag én een eigen volkslied én sinds kort ook nog met een plaatsnaambord, op 24-9-2013 feestelijk onthuld door B&W van Heerenveen. Met dank aan Harry Fluks en Karel F. Gildemacher voor het melden en aan Harry voor de foto. Zie verder de pagina van Gersloot-Polder.

De buurtschap Gersloot-Polder blijkt al meer dan 100 jaar te bestaan maar komt nog altijd nergens voor in atlassen of plaatsenlijsten. Sinds kort heeft de buurtschap wél een plaatsnaambord. Een eigen dorpswapen, dorpsvlag en volkslied heeft het al sinds 2008.

Hardenbergerveld

Buurtschap Hardenbergerveld, zoals de naam al suggereert: gelegen bij Hardenberg, is een 'toevalstreffer': wij kwamen de plaatsnaam tegen toen wij naar informatie zochten over andere plaatsen in die regio. Deze buurtschap, die niet in de atlassen wordt vermeld, wordt bedreigd door - en is al deels afgebroken voor - een nieuw bedrijventerrein van het uitdijende Hardenberg. Maar de 50 inwoners van de 20 nog resterende panden laten zich niet kisten en houden moedig stand met hun eigen dorpsraad (´Plaatselijk Belang´), voetbalvereniging, volleybalvereniging en buurthuis! Zie verder de pagina van Hardenbergerveld.

't Eiland

De buurtschap 't Eiland nabij Waterlandkerkje in Zeeuws-Vlaanderen is ons gemeld door inwoner Luc van Waes. Al een eeuwenoude buurtschap en net als Hardenbergerveld om duistere redenen verdwenen uit de atlassen. Ook hij zou graag plaatsnaamborden bij zijn buurtschap zien, als erkenning van deze plaatsnaam voor de inwoners, en als herkenning voor toeristen, dat ze kunnen zien dat ze in de buurtschap 't Eiland zijn aangekomen. De plaatsnaam staat nu alleen verscholen op de gevels van 2 huizen en dat is wel érg summier...

Als je er niet te hard voorbij rijdt en heel goed kijkt, kun je aan deze brievenbus zien dat je je in de buurtschap ´t Eiland bevindt...

4) Enkele nieuw uitgewerkte plaatsen

Het betreft vooral 'kleine kernen', waarover ook wij ons telkens weer verbazen dat er vaak veel meer over te vertellen valt en te zien en te doen is dan je, gezien de grootte of beter gezegd 'kleinte' van de plaats, in eerste instantie zou denken.

Groningen
- Dorp Schildwolde gem. Slochteren.

Fryslân
- Dorp Haule gem. Ooststellingwerf.

- Buurtschap De laatste Stuiver gem. Achtkarspelen. U kunt er o.a. lezen waarom deze buurtschap met slechts 4 panden, die niet in de atlassen wordt vermeld, sinds kort landelijk bekend is, en waarom het ook De eerste Stuiver heeft geheten.
- Ook de buurtschap Noed bij Sint Nicolaasga is ten onrechte uitgegumd in de atlassen.
- Buurtschap Tergrêft gelegen naast de van de Elfstedentocht beroemde buurtschap Bartlehiem.
- Dorp De Tike gem. Smallingerland.

Als jouw buurtschap van de gemeente geen plaatsnaambord krijgt, maak je die toch gewoon lekker zélf? Hier een fraai ´gefiguurzaagd plaatsnaambord´ in een hek in de buurtschap Noed bij Sint Nicolaasga.

Overijssel

- Buurtschap Spoolde gem. Zwolle, met het regionaal en bij ansichtkaartenverzamelaars bekende Katerveer. Dank aan Lex van Rootselaar voor het melden van het verdwenen dorp Katen, waar hij op stuitte in het kader van zijn in voorbereiding zijnde publicatie over de grenzen van de provincie Gelderland. Op de pagina van Spoolde vindt u o.a. een online geplaatst boek van 200 pag. over de geschiedenis van deze buurtschap.
- Buurtschap Tusveld bij Almelo, met o.a. onlangs gerealiseerde Mariakapel.

Veel kleine buurtschappen hebben een in verhouding groot en actief verenigingsleven. Zo heeft de buurtschap Tusveld bij Almelo een eigen carnavalsvereniging.

Noord-Holland

- Dorp Lambertschaag gem. Medemblik. Uit de 264.000 treffers op deze naam in Google hebben wij de 12 werkelijk nuttige pagina's gefilterd en gelinkt. Dat bespaart ú veel zoekwerk als u alles over Lambertschaag wilt weten. Met dank aan Piet Mulder voor het bijzondere poststuk van Lambertschaag.

Het nietige dorpje Lambertschaag is altijd te klein geweest voor een ´echt postkantoor´. Het heeft wél een ´postkantoor op wielen´ gehad. Hoe dat zit kunt u lezen op onze homepage van Lambertschaag.

Zuid-Holland
- Buurtschap Achterland bij Groot-Ammers. Staat niet meer in de recente atlassen maar is nog wel degelijk een buurtschap.
- Buurtschap Kandelaar gem. Rotterdam. U leest er o.a. hoe dit plaatsje aan zijn bijzondere naam komt.
- Buurtschap Lakerveld bij Lexmond, met o.a. 3 molens en een voormalig stoomgemaal.

- Buurtschap Zwanegat bij Strijen. Met dank aan Leonard van Kessel voor het melden van dit bijzondere 'gat'.

Lakerveld is een kleine buurtschap met een grote oppervlakte. Als je alle 3 de lintbebouwingen van Lakerveld lopend wilt bekijken (zeer aan te bevelen, want er is veel moois te zien), ben je wel een halve dag onder de pannen.

Betreffende Lakerveld, Tergrêft, Noed, Lambertschaag, De Tike, Schildwolde, Achterland: met dank aan Jan Dijkstra te Houten voor de foto's.

5) Nieuwe Rode Lijst-plaats

Huurne

Huurne bij Wierden dreigt de om te leggen en te verbreden N35 midden door de buurtschap te krijgen. Maar het heeft daardoor ook een uitvoerig archeologisch rapport gekregen, waarin de geschiedenis van het gebied is onderzocht. Tja, ieder nadeel heeft zijn voordeel, om aan een legendarische voetballer te refereren...

6) Natuur

Rode Beek Brunssum

De Rode Beek in Brunssum komt weer bovengronds. Zie Brunssum, kopje Landschap e.d.

7) Geschiedenis

Escharen

Regelmatig worden boeken over de geschiedenis van een plaats ingescand en zo ook online leesbaar gemaakt. Deze keer hebben wij een online geplaatst boek over de geschiedenis van het dorp Escharen bij Grave 'ontdekt'. Zie Escharen kopje Geschiedenis.

Selfkant

De Selfkant, een Duitse streek vlak over de grens bij Sittard, heeft van 1949 tot 1963 bij Nederland gehoord in het kader van 'herstelbetalingen' van Duitsland aan Nederland. Recentelijk zijn alle jaarverslagen van het toenmalige 'Drostambt Tudderen', zoals het gebied in die tijd heette, gescand en online leesbaar gemaakt. Ook de masterscriptie 'Wanneer grenzen worden gecorrigeerd. Selfkant en Elten onder Nederlands bestuur 1949-1963' (2008, 110 pag.) is online te lezen. Zie Selfkant kopje Literatuur.

8) Ruimtelijke ordening

Eerste 3D-Structuurvisie

Een structuurvisie, een toekomstvisie voor een gemeente, is vaak een lange lap tekst die niet echt laagdrempelig is om te lezen. De gemeente Oud-Beijerland probeert de drempel te verlagen door als eerste gemeente een online raadpleegbare 3D-versie van de Structuurvisie uit te brengen, waarop je specifiek op locatie of thema kunt inzoomen. Zie Oud-Beijerland, kopje Recente ontwikkelingen.

Nederland van Boven

Onlangs is er weer een nieuwe Bosatlas verschenen. Deze keer een bijzondere editie, genaamd Nederland van Boven, met, zoals de titel al suggereert, veel luchtfoto's. Voor het geval u het item hierover bij De Wereld Draait Door heeft gemist, kunt u het via de link alsnog bekijken.

@@@@@

>>> Volg ons op Twitter / op Facebook / op Linkedin. Vond u deze Nieuwsbrief interessant en bent u nog geen abonnee? Abonneer u dan nu gratis en geheel vrijblijvend op de Nieuwsbrief van Plaatsengids.nl. <<<

@@@@@

Plaatsengids.nl: alles over Nederland op één site!

zondag 7 juli 2013

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief juli 2013

Plaatsengids.nl: gespecialiseerd in topografie, kleine kernen, het buitengebied, cultureel en natuurlijk erfgoed en kleinschalig toerisme in Nederland.

In deze Nieuwsbrief vindt u de volgende onderwerpen:

1) Thema van de maand
Rode Lijst

2) Gemeentelijke herindelingen
Krimpenerwaard

3) Geschiedenis
Beesd en de Tweede Wereldoorlog

4) Enkele nieuw uitgewerkte plaatsen uitgelicht
Hegebeintum, Veelerveen, Nauerna

5) Plaatsnaamborden
Gemeente Bellingwedde

6) Cultuurhistorie
Kerk Werendijke

7) Ruimtelijke ordening
Kockengen Waterproof

8) Musea
Nieuw oorlogsmuseum in Beek LB

9) Natuur en recreatie
Milieuvriendelijk pontje in Kingmatille wint prijs. Nationaal Park De Alde Feanen uitgebried met 250 hectare 'nieuwe natuur'.

Veel lees- en kijkplezier gewenst!
Namens de redactie van Plaatsengids.nl,
Frank van den Hoven
hoofdredacteur

1) Thema van de maand: Rode Lijst

In april 2012 heeft Plaatsengids.nl, vergelijkbaar met de Rode Lijst van bedreigde planten en dieren, de Rode Lijst van Bedreigde Plaatsen in Nederland geïntroduceerd. Dat betreft plaatsen die fysiek worden bedreigd door infrastructuur zoals nieuwbouw, bedrijventerreinen, wegen, spoorlijnen en waterwegen. Maar vooral ook bedreiging van de identiteit van plaatsen. Plaatsen die impliciet in hun bestaan worden ontkend - en daarmee de inwoners, als zijnde inwoners van die plaats - doordat ze als plaatsnaam niet bestaan in de postadressen en in de gemeentelijke administratie, omdat ze geen plaatsnaamborden hebben of niet in atlassen worden vermeld.

Interview met Plaatsengids-hoofdredacteur Frank van den Hoven in de Telegraaf over de Rode Lijst van Bedreigde Plaatsen in Nederland

Inmiddels ruim een jaar verder, is er het nodige gebeurd op dit gebied. Sommige plaatsen worden nog verder bedreigd, andere plaatsen hebben soms na jaren 'strijd' eindelijk plaatsnaamborden gekregen, en andere plaatsen die (vrijwel) verdwenen zijn, zijn toch weer 'op de kaart' gekomen. De komende tijd zullen wij op onze Facebookpagina plaatsen in het voetlicht zetten die op verschillende manieren bedreigd worden, dan wel juist weer 'op de kaart' zijn gekomen.

2) Gemeentelijke herindelingen

Na jaren van discussie over de gemeentelijke toekomst van de Krimpenerwaard (Zuid-Holland), heeft minister Plasterk onlangs de knoop doorgehakt: hij stelt voor om van de 5 kleine gemeenten in die streek 1 gemeente te maken. Zie Krimpenerwaard, kopje Status.

3) Geschiedenis

In juni 2013 is een boek verschenen over Beesd (Gelderland) en de Tweede Wereldoorlog. Ook op de site van het boek is de nodige informatie over dit onderwerp te vinden. Zie Beesd kopje Geschiedenis.

4) Enkele nieuw uitgewerkte plaatsen uitgelicht

- Hegebeintum geniet een zekere bekendheid omdat het de hoogste terp van Fryslân herbergt, maar over dit dorpje valt nog veel meer te vertellen.

Het dorpje Hegebeintum is bekend vanwege de ligging op de hoogste terp van Fryslân (en Nederland)

- Veelerveen (Groningen), een dorp dat groter is geworden dan moederdorpje Veele. Een van de bijzondere objecten hier is de Naobers Badde, vermoedelijk de enige brug in ons land die 3 kanalen met elkaar verbindt, en waar je in het midden van de brug op het 'kruispunt' van de 3 kanalen staat.

- Nauerna is een buurtschap bij Assendelft en Westzaan (in de Noord-Hollandse Zaanstreek), die al jaren in de verdrukking zit door een grote vuilstortplaats in haar buitengebied. Gelukkig is onlangs na jaren van onderhandelen en procederen een overeenkomst gesloten om de stort op termijn af te bouwen, en om als compensatie een aantal voorzieningen in de buurtschap te realiseren, waaronder de herbouw van de molen.

5) Plaatsnaamborden

De provincie Groningen kent enkele uitgestrekte gemeenten met, naast de dorpen, tientallen buurtschappen. De gemeente Bellingwedde is een van die gemeenten. Bij de meeste van die buurtschappen staan nog geen plaatsnaamborden, zodat je ter plekke niet aan bebording kunt zien dat je er bent aangekomen. Op initiatief van de Werkgroep Streekhistorie Bellingwedde worden in 2013 bij alle buurtschappen plaatsnaamborden geplaatst, voor zover zij die nog niet hadden. De werkgroep heeft zich hierbij laten inspireren door buurgemeente Vlagtwedde, die de afgelopen jaren eveneens borden bij al haar buurtschappen heeft geplaatst. Dus goed voorbeeld doet hier inderdaad goed volgen! Voor nadere informatie over welke buurtschappen het betreft, zie de pagina van Bellingwedde.

In het Zeeuwse buurtschapje Werendijke heeft men in 2013 ontdekt waar de kerk van dit voormalige dorpje heeft gestaan.

6) Cultuurhistorie

Je leest tegenwoordig nogal eens dat men bij archeologische opgravingen een aantal vondsten in de grond laat zitten. Of dat men bij onderzoek niet gaat graven maar de plek waar (vermoedelijk) iets bijzonders ligt, onaangeroerd laat. De motivatie is dat je de plek in haar oorspronkelijke toestand anders beschadigt, wat sporen verloren kan doen gaan. Men hoopt op geavanceerdere onderzoeksmethoden in de toekomst, waarbij onderzoek kan worden gedaan zonder de plek te beschadigen. Zo'n methode blijkt onlangs al succesvol te zijn toepast: in de Zeeuwse buurtschap Werendijke (bij Zoutelande), vroeger een dorp met een kerk, heeft men eindelijk de fundering en dus de plek van de kerk gevonden, dankzij 'electromagnetische inductie'. Voor nadere informatie zie de link.

7) Ruimtelijke ordening

In veel veenweidelandschappen is het niet ongebruikelijk dat de bodem enkele centimeters per jaar daalt. Dit kan leiden tot ondergrondse en bovengrondse schade aan allerlei infrastructurele voorzieningen. Eén van de oplossingen tot heden was om het oppervlaktewaterpeil te laten meezakken, maar dat kan uiteindelijk leiden tot schade aan funderingen. Om deze problematiek grondig te inventariseren en duurzame oplossingen in kaart te brengen, is onlangs in Kockengen (in de Utrechtse Vechtstreek), een van de getroffen dorpen, het project Kockengen Waterproof gestart. Zie Kockengen, kopje Recente ontwikkelingen.

Kockengen, pilot-dorp om in de komende jaren 'waterproof' te worden.

8) Musea

Sinds mei 2013 is er in het Limburgse Beek het Oorlogsmuseum Eyewitness. Initiatiefnemer Wim Seelen wil de herinneringen aan deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis levendig en krachtig houden. Om zoveel mogelijk mensen hiervan te doordringen heeft hij besloten zijn privécollectie, op een zeer tot de verbeelding sprekende manier, toegankelijk te maken voor publiek. Zie Beek kopje Musea.

9) Natuur en recreatie

Tot 1963 was er in de Friese buurtschap Kingmatille een pontje over het Van Harinxmakanaal. Na bijna 50 jaar zonder te hebben gezeten, is er sinds 2011 weer een pontje in de vaart. Niet alleen handig voor streekbewoners maar ook voor toeristen. Het pontje vaart op zonneënergie en ook het schippersonderkomen is bijzonder en duurzaam. Het project heeft onlangs de Publieksprijs 2013 'Passie op het Platteland' gewonnen. Zie verder de pagina Kingmatille.

In 2013 is Nationaal Park De Alde Feanen (Fryslân) uitgebreid met 250 hectare 'nieuwe natuur'. Zie Warten, kopje Landschap etc.

@@@@@

>>> Volg ons op Twitter / op Facebook / op Linkedin. Vond u deze Nieuwsbrief interessant en bent u nog geen abonnee? Abonneer u dan nu gratis en geheel vrijblijvend op de maandelijkse Nieuwsbrief van Plaatsengids.nl. <<<

@@@@@

Adverteren op Plaatsengids.nl
Plaatsengids.nl heeft aantrekkelijke mogelijkheden voor toeristische en recreatieve instanties die hun aanbod bij onze bezoekers onder de aandacht willen brengen. Maar ook als u uw huis of vakantiehuis te koop of te huur heeft, kunt u dat bij uw plaatspagina op Plaatsengids.nl bij een breed publiek kenbaar maken. Voor de mogelijkheden zie de pagina Adverteren.

Plaatsengids.nl: alles over Nederland op één site!

donderdag 25 april 2013

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief 25 april 2013

Plaatsengids.nl: gespecialiseerd in topografie, kleine kernen, het buitengebied, cultureel en natuurlijk erfgoed en kleinschalig toerisme in Nederland.

In deze Nieuwsbrief vindt u de volgende onderwerpen:

1) Thema van de Maand
Koninginneplaatsen > Koningsplaatsen. Het is bijna zover!

2) Gemeentelijke herindelingen
Gooi en Vechtstreek. De tijd dringt...

3) Bezienswaardigheden
Molen Burum gaat uit zijn as herrijzen

4) Geschiedenis
Online Haarlemmermeer-encyclopedie 'gespot'

5) Cultureel erfgoed
Uniek Waterloopbos rijksmonument en industrieel erfgoed?

6) Landschap
Historisch-geografische regionale studies per provincie online te lezen

7) Nieuw uitgewerkte plaatsen uitgelicht
Opkomst en ondergang van buurtschap Ymedam
Buurtschap Zwarte Haan: begin of einde van de wereld?

8) Kleine kernen
Esbeek laat zich niet kisten

9) Trivia
Dorpsraad, Stadsraad en... Polderraad

10) Topografie
Plaatsnaam Amsterdam-Zuidoost verdwijnt (eindelijk!)

Veel lees- en kijkplezier gewenst!
Namens de redactie van Plaatsengids.nl,
Frank van den Hoven
hoofdredacteur

1) Thema van de Maand

Koninginneplaatsen > Koningsplaatsen

Het Thema van de maand maart en april is Koninginneplaatsen, oftewel plaatsen waar koningin Beatrix Vrouwe e.d. van is. Op onze Facebookpagina zijn er al een aantal de revue gepasseerd. Er zullen nog enkele plaatsen volgen.

Op 30 april aanstaande draagt koningin Beatrix niet alleen het koningsschap over aan haar zoon Willem-Alexander, maar erft hij ook de titels. De titel 'Vrouwe van Willemstad' van koningin Beatrix wordt dan opgevolgd door de titel 'Heer van Willemstad' van koning Willem-Alexander. Enzovoort.

2) Gemeentelijke herindelingen

Gooi en Vechtstreek

In de Gooi en Vechtstreek is al een aantal jaren sprake van mogelijke herindelingen tussen diverse gemeenten. Maar de situatie verkeert al een tijdje in een impasse. Zo is recent een beoogde fusie van de gemeenten Muiden, Weesp, Naarden en Bussum afgeblazen. Maar men beseft in de regio wel dat er 'iets' moet gebeuren. In een in april 2013 verschenen rapport inventariseert oud-minister Pieter Winsemius de mogelijkheden om in de regio tot herindelingen te komen, met als oogmerk om het proces weer 'vlot te trekken'. Zie de pagina Gooi en Vechtstreek > Recente ontwikkelingen.

De Gooi en Vechtstreek is rijk aan natuur, zoals het Naardermeer, het eerste officiële natuurmonument van Nederland.

3) Bezienswaardigheden

Molen Burum

Molen Windlust in Burum (FR) is in april 2012 door brandstichting van kwajongens volledig afgebrand. Gelukkig is de herbouw zojuist van start gegaan en is zij vanaf medio 2014 weer in vol ornaat te bewonderen. Een complicatie was dat de bouwmeester een bouwtekening moest reconstrueren vanaf foto's, omdat de molen er immers niet meer staat. Zie Burum > Bezienswaardigheden.

4) Geschiedenis

Haarlemmermeer

Wij hebben weer een prachtige uitvoerige lokale geschiedenissite 'ontdekt', en wel de site van Hoofddorper Jan Wies over de geschiedenis van de Haarlemmermeer. Op zijn site vindt u de geschiedenis van zowel hét Haarlemmermeer als dé Haarlemmermeer, van de dorpen in de gemeente en verder vindt u er tientallen oude filmpjes en duizenden oude foto's en ansichtkaarten. Zie Haarlemmermeer > Geschiedenis.

5) Cultureel erfgoed

Waterloopbos

In het Waterloopbos in de Noordoostpolder vindt u de schaalmodellen van zo’n 30 grote waterwerken uit de hele wereld. De Deltawerken zijn hier bijvoorbeeld ontworpen, maar ook de havens van Rotterdam, Lagos, IJmuiden, Istanbul en Bangkok. Het Waterloopkundig Laboratorium (nu Deltares) deed hier jarenlang onderzoek en bootste met stuwen, dammen en golfslagmachines de werkelijkheid na. Dit unieke Waterloopbos is onlangs voorgedragen voor zowel de industrieel erfgoed- als de rijksmonument-status. Nadere informatie over het Waterloopbos.

Het Waterloopbos in de Noordoostpolder, uniek in zijn soort, is voorgedragen als rijksmonument en als industrieel erfgoed.

6) Landschap

Historisch-geografische regionale studies

In 2009 blijkt het toenmalige Ministerie van LNV gedegen Historisch-geografische regionale studies per provincie te hebben vervaardigd, plus een soortgelijke studie over heel Nederland. Zeer de moeite waard, als u zich interesseert voor ontstaan en ontwikkeling van het landschap in ons land of in een bepaalde provincie. De rapporten zijn ook online te lezen. Bij elkaar ca. 2.000 pagina's leesvoer! Het rapport over Nederland vindt u onder Nederland > Landschap, de rapporten over de provincies vindt u bij de desbetreffende provincies onder het kopje Landschap.

7) Nieuw uitgewerkte plaatsen uitgelicht

Ymedam

Met dank aan Geerling Schippers voor het melden. Ymedam blijkt een voormalige buurtschap in Fryslân, die in relatief korte tijd is opgekomen en weer ten onder gegaan. De buurtschap heeft maar enkele decennia gebloeid (2e helft 19e eeuw).

Zwarte Haan

In veel publicaties over de plaatsen in ons land gaat het altijd over de steden en dorpen en worden de kleinste plaatsen, de buurtschappen, 'gemakshalve vergeten'. Zo ook bijvoorbeeld met betrekking tot Fryslân. Het boek '419x Friesland' suggereert alle plaatsen in deze provincie te beschrijven, maar het betreft hier alleen de 419 steden en dorpen, de formele 'woonplaatsen' voor postcodeboek en BAG. Maar zoals wij op Plaatsengids.nl profileren, hebben ook de kleine buurtschappen een eigen identiteit met een geschiedenis en bezienswaardigheden. Kijkt u bijvoorbeeld eens wat er te vertellen valt over, en te zien valt in, de idyllische buurtschap Zwarte Haan, een stipje op de kaart 'aan het eind van de wereld', of aan het begin, net hoe je het bekijkt. Hoe dat zit, leest u op de pagina van Zwarte Haan.

De afgelegen buurtschap Zwarte Haan wordt door de één als 'begin van de wereld' gezien, door anderen als het einde ervan. Het is maar net hoe je het bekijkt.

8) Kleine kernen

Esbeek laat zich niet kisten

De leefbaarheid van kleine kernen staat onder druk. Door onder meer krimp, vergrijzing en ontgroening verdwijnen voorzieningen of dreigen deze te verdwijnen. Wat voor inwoners weer een aanleiding kan zijn om uit het dorp te willen of moeten vertrekken, waardoor het dorp in een neerwaartse spiraal terechtkomt. Gelukkig weten steeds meer kernen deze bedreigingen in kansen om te buigen. Jongeren uit het dorpje Esbeek bij Hilvarenbeek hebben een prachtige film gemaakt over hoe men in dit dorp het tij heeft weten te keren. Zie Esbeek > Recente ontwikkelingen.

9) Trivia

Dorpsraad, Stadsraad en Polderraad

De meeste kleine kernen hebben een Dorpsraad. Sommige kleine kernen zijn een stad en hebben daarom een Stadsraad. En onlangs stuitten wij op een kern die een Polderraad blijkt te hebben. Daar hadden wij nog nooit van gehoord. Wellicht is dit wel de enige Polderraad in ons land. Waarom deze raad zo heet, kunt u lezen op onze homepage van Katwoude, want om dat dorpje gaat het.

10) Topografie

Plaatsnaam Amsterdam-Zuidoost verdwijnt

In de jaren zeventig heeft de gemeente Amsterdam, naast de plaatsnaam Amsterdam, ook de postale plaatsnaam Amsterdam Zuidoost vastgesteld, voor de toenmalige wijk Bijlmermeer e.o. die toen nog maar net was aangelegd. Gezien de destijds geïsoleerde ligging viel daar toen wat voor te zeggen. Een formele woonplaats dus, voor postcodeboek en de sinds 2009 in werking zijnde gemeentelijke basisregistratie BAG. Maar een échte woonplaats is het natuurlijk nooit geweest. Tegenwoordig is het gewoon één van de 7 stadsdelen van Amsterdam en is het niet logisch meer om alleen 1 van die 7 als aparte woonplaats te beschouwen. De plaatsnaam Amsterdam Zuidoost verdwijnt daarom per 1-5-2014. Voor de goede orde: het stadsdeel Amsterdam Zuidoost blijft gewoon bestaan. Het gaat alleen om de plaatsnaam in de postadressen. Dit misverstand zien we in de krantenbericht-commentaren namelijk al volop opduiken; dat men het leest alsof de gemeente het stadsdeel zou willen opheffen, maar dat is dus niet aan de orde. Zie persbericht Amsterdam over opheffen plaatsnaam Amsterdam Zuidoost.

@@@@@

Plaatsengids.nl: alles over Nederland op één site!

woensdag 6 maart 2013

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief maart 2013

Ottoland, gemeente Molenwaard, Zuid Holland. Een van de plaatsen waar de koningin Barones van is.

5) Landschap, natuur en recreatie
Voorstel natuurorganisaties voor effectief agrarisch natuurbeheer

6) Nieuwe Rode Lijst-plaatsen
Het Eiland, Offenbeek, Nieuw Moscou

7) Nieuw uitgewerkte plaatsen uitgelicht
Nieuwesluis, Teckop

8) Ruimtelijke ordening
Bloemendalderpoldermodel of Bloemendalerkolder?

9) Vraag van de Maand
Vervallen klooster in Sint Anna ter Muiden?

Veel lees- en kijkplezier gewenst!
Namens de redactie van Plaatsengids.nl,
Frank van den Hoven
hoofdredacteur

1) Thema van de Maand: Koninginneplaatsen

Het Thema van de Maand maart is 'Koninginneplaatsen'. Aangezien koningin Beatrix binnenkort het koningschap overdraagt aan haar zoon Willem Alexander, lijkt het ons een goed moment om de plaatsen voor het voetlicht te halen waar de koningin markiezin, gravin, barones en dergelijke van is.

In bepaalde officiële bekendmakingen van het Rijk, zoals in het Staatsblad, zie je regelmatig de aanhef "Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz. enz. enz." Op de plek van dat 'enz. enz. enz.' hoort eigenlijk een reeks titels met plaatsen te staan, maar wélke dat zijn zie je zelden voluit weergegeven.

Welnu, de koningin is Markiezin van Veere en Vlissingen, Gravin van Katzenelnbogen, Vianden, Dietz, Spiegelberg, Buren, Leerdam en Culemborg, Burggravin van Antwerpen, Barones van Breda, Diest, Beilstein, Grave, het Land van Cuijk, IJsselstein, Cranendonck, Eindhoven, Liesveld (met Ottoland en Groot-Ammers), Herstal, Waasten, Arlay en Nozeroy, Vrijvrouwe van Ameland, Vrouwe van Baarn, Besançon, Borculo, Bredevoort, Bütgenbach, Dasburg, Geertruidenberg, Hooge en Lage Zwaluwe, Lichtenvoorde, Loo, Montfort, Naaldwijk, Niervaart (= het huidige Klundert), Polanen (= deel van het huidige Halfweg), Steenbergen, Sint-Maartensdijk, Sint Vith, Soest, Ter Eem (= het huidige Eembrugge), Turnhout, Willemstad en Zevenbergen. De Nederlandse plaatsen staan vetgedrukt.

Liesveld, restant van het kasteel Gelkenes

De komende maand zullen wij een aantal van deze plaatsen, voor zover het Nederland betreft, inhoudelijk verder uitwerken en op onze Facebookpagina de revue laten passeren.

Het Thema van de Maand februari was stinzentuinen / stinzenflora. Op onze Facebookpagina hebben wij een aantal voorbeelden van stinzentuinen laten zien. De ideale tijd om deze tuinen te bekijken is februari / maart, omdat ze dan op hun mooist zijn. Dus wellicht een idee voor u om één of meer van deze tuinen deze maand nog 'in het echt' te gaan bekijken. Uiteraard waarderen wij het als u uw waardering voor onze Facebookpagina met een 'like' laat blijken.

2) Gemeentelijke herindelingen

Na Fryslân is nu ook voor de provincie Groningen een rapport verschenen waarin een herindeling van de gemeenten wordt voorgesteld. Zie Groningen, kopje Status, laatste alinea.

3) Bezienswaardigheden

De renovatie van de 17e-eeuwse Kruisdijkschans in het Zeeuws-Vlaamse Heille is in januari 2013 voltooid.

Kruisdijkschans, hek en kapschuur in 2002

4) Cultureel erfgoed

Er zijn vele soorten cultureel erfgoed. Eén daarvan is het agrarisch erfgoed, oftewel de zorg voor behoud en herstel van boerderijen en boerenerven en dergelijke. Om de informatie hierover te bundelen, is onlangs de wiki voor agrarisch erfgoed van start gegaan.

5) Landschap, natuur en recreatie

De zorg voor natuur en landschap in het boerenland moet beter. De beste resultaten worden bereikt als boeren, natuur- en landschapsorganisaties de handen ineen slaan om versnippering tegen te gaan en elkaars kennis en ervaring optimaal te benutten. Dat stellen Natuurmonumenten, Vogelbescherming Nederland, De12Landschappen en Landschapsbeheer Nederland in de op 4 maart jl. gepresenteerde visie ‘Naar een effectief agrarisch natuurbeheer’.

6) Nieuwe Rode Lijst-plaatsen

Het Eiland

De Zeeuws-Vlaamse buurtschap Het Eiland staat ten onrechte niet meer in de atlassen, zo vinden de inwoners. Met dank aan inwoner Luc van Waes voor het melden. De inwoners willen graag plaatsnaamborden en vermelding in de atlassen als (h)erkenning van hun oude buurtschap én van hun identiteit als inwoners van die buurtschap. Uiteraard ondersteunen wij dat streven.

Offenbeek

Van het Limburgse dorp Offenbeek hadden wij tot voor kort nog geen homepage. Het bleek aan onze 'radar' te zijn ontsnapt omdat de plaats zelfs geen eigen plaatsnaamborden heeft (d.w.z. ter plekke staan borden met de naam van buurdorp Reuver). Daarnaast is ook dít dorp in 1978 'vergeten' een eigen postcode en postadres-plaatsnaam toe te kennen en ligt het voor de postadressen daarom zogenaamd 'in' buurdorp Reuver. Maar Offenbeek heeft 4.900 inwoners en de gemeente Beesel beschouwt het ook als kern. Nog een 'weeffoutje' dus in het postcodeboek.

Offenbeek De Fatimakerk

Nieuw Moscou

Nieuw Moscou is enkele jaren geleden door de gemeente Hoogeveen als dorp erkend, maar ligt voor de postadressen en de gemeentelijke basisadministratie BAG zogenaamd 'in' Hollandscheveld.

7) Nieuw uitgewerkte plaatsen uitgelicht

Nieuwesluis

Het dorpje Nieuwesluis bij Heenvliet op het Zuid-Hollandse schiereiland Voorne-Putten, is net als het nabijgelegen Blankenburg in de jaren zestig afgebroken voor uitbreiding van de havens en industrie van Rotterdam. Een uitvoerige site in tekst en beeld over opkomst en ondergang van het dorp, die u op onze pagina van Nieuwesluis gelinkt vindt, houdt de herinnering levend.

Teckop

Veel plaatsen in ons land eindigen op -kop, -koop, -schop en dergelijke. Vaak stamt dat van het middeleeuwse cope. En wat dát dan weer betekent, kunt u lezen bij onze beschrijving van de Utrechtse buurtschap Teckop.

8) Ruimtelijke ordening

Bloemendalerpoldermodel of Bloemendalerkolder?

Tussen Weesp en Muiden ligt de Bloemendalerpolder. Deze polder beoogt de komende jaren te worden bebouwd met een kleine 3.000 woningen. Het grootste deel blijft echter bestemd voor natuur en recreatie. Omdat er zoveel partijen bij betrokken zijn, spreekt men al van het - naar eigen zeggen succesvolle - Bloemendalerpoldermodel. Tegenstanders van het project zijn er ook. Die spreken van de Bloemendalderkolder... Over beide aspecten vindt u meer informatie op onze pagina van Weesp, kopje Recente ontwikkelingen.

Sint Anna Ter Muiden. Dit is niet de plek waar naar gevraagd wordt uiteraard.

9) Vraag van de Maand

Wie weet wat voor vervallen klooster o.i.d. er in Sint Anna ter Muiden staat en of het nog herbestemd of gerestaureerd gaat worden? (zie kopje Bezienswaardigheden)

@@@@@

Plaatsengids.nl: alles over Nederland op één site!

zaterdag 16 februari 2013

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief februari 2013

Plaatsengids.nl: gespecialiseerd in topografie, kleine kernen, cultureel en natuurlijk erfgoed en kleinschalig toerisme in Nederland.

In deze Nieuwsbrief vindt u de volgende onderwerpen:

1) Thema van de Maand
Stinzenflora

2) Herindelingen
De Friese Meren

3) Topografie
'Nieuwe' plaats Kooiplaats op Ameland

4) Geschiedenis, cultuurhistorie
Watersnood 1953

5) Nieuwe Rode Lijst-plaatsen
Den Hulst, De Meele, Stiphout

6) Voorbeelden van overige nieuw uitgewerkte plaatsen
Tjallewal, Herxen

7) Bezienswaardigheden
Vlaardingen beschermd stadsgezicht

Veel lees- en kijkplezier gewenst!
Namens de redactie van Plaatsengids.nl,
Frank van den Hoven
hoofdredacteur

1) Thema van de Maand: Stinzenflora

Tot voor kort werd op de homepage van Plaatsengids.nl wekelijks een Plaats van de Week in de spotlights gezet. Met ingang van heden is dat vervangen door een Thema van de Maand in de Nieuwsbrief en op onze Facebookpagina. Op deze manier kunnen wij iedere maand langere tijd speciale aandacht geven aan uiteenlopende thema's. Het Thema van de Maand februari is Stinzenflora.

Stinzentuinen, stinzenparken, stinzenflora. Vooral mensen die met natuur en tuinen bezig zijn als hobby of beroep kennen deze termen, maar wat houdt het nu eigenlijk in?

Stinzen
In Fryslân is de bevolking in de voorbije eeuwen heel inventief omgegaan met hun grond. Landaanwinning op de Waddenzee, ontginning van venen, en slim boeren op de vruchtbare gronden. Naast de agrarische activiteiten ging men zich steeds meer richten op de handel met de omliggende landen langs de Oostzee, maar ook tot in het Middellandse Zee-gebied en verder. De boeren werden steeds rijker en men ging stenen huizen bouwen, in het Fries 'stinzen' genoemd. Met de handel kwamen ook cadeautjes mee, in de vorm van planten voor in de tuin, of de handelaren brachten zelf mooie planten mee. Die planten werden rond de stinzen geplaatst.

Stinzenflora: vooral in Fryslân maar ook elders
Halverwege de vorige eeuw herkenden plantenkenners dat rond deze stinzen altijd een vergelijkbaar assortiment planten voorkwam. Men ging dat toen benoemen als 'stinzenflora'. Nu blijken deze stinzenplanten ook buiten Fryslân voor te komen. Ook op de Groningse 'states' bijvoorbeeld, maar ook bij huizen en op buitenplaatsen in bijvoorbeeld Drenthe en Overijssel, langs de Hollandse en Zeeuwse binnenduinrand, langs de Utrechtse Vecht, de Utrechtse Lustwarande en de ’s-Gravelandse buitenplaatsen en ook nog in pastorietuinen en dokterstuinen en soms bij kloosters.

Stinzenflora: nu de tijd om ze te gaan bekijken!
De stinzenflora bestaat voor een groot deel uit bol- en knolgewassen. Die konden blijkbaar de reis het beste overleven en deden het ook goed. Bijvoorbeeld sneeuwklokjes uit Turkije. Maar ook andere planten zoals voorjaarszonnebloem uit Midden Europa. Kenmerk is wel dat ze oorspronkelijk uit het buitenland komen, of uit een ander deel van Nederland. Die laatste worden wel regionale stinzenplanten genoemd. Voorbeeld daarvan is de gele anemoon uit Limburg. Ook heel frappant is dat het vooral voorjaarsbloeiers zijn. Het begint in februari met winteraconieten en sneeuwklokjes en eindigt zo’n beetje in het late voorjaar met de voorjaarszonnebloemen, met als hoogtepunt toch wel maart en april met de krokussen, helmbloemen en de anemonen.

Links:
- Op onze Facebookpagina brengen wij de komende tijd bijzondere stinzenfloralocaties in tekst en beeld onder uw aandacht. Er staan er al een aantal dus neem er eens een kijkje. En wellicht zijn er locaties bij in uw regio die u 'in het echt' kunt gaan bekijken. Zie ook de diaseries in de rechterkolom van deze Nieuwsbrief.
- Site over Friese stinzenflora.
- Boek over Friese stinzenflora (online te bestellen).

2) Herindelingen

De Friese Meren toch met Haskerdijken en Nieuwebrug?

In 2014 ontstaat de nieuwe gemeente De Friese Meren, een fusie van de gemeenten Gaasterlân-Sleat, Lemsterland en Skarsterlân. De laatste jaren is het gebruikelijk om gemeenten als geheel te laten overgaan, tenzij er goede redenen zijn om toch delen af te splitsen. De provincie wil de Skarsterlânse dorpen Haskerdijken en Nieuwebrug van die gemeente afsplitsen en aan de gemeente Heerenveen toevoegen. De dorpelingen zijn het daar echter niet mee eens en blijven strijden voor overgang naar de gemeente De Friese Meren. Nadere informatie vindt u op de lokale dorpssite, die wij op onze homepages van de genoemde dorpen hebben gelinkt.

Haskerdijken, zaalkerkje De Kapelle, te zien vanaf de A32

3) Topografie

'Nieuwe' buurtschap op Ameland

Kooiplaats is weliswaar al een eeuwenoude buurtschap op Ameland. Alleen wist tot voor kort bijna niemand dat, omdat er geen plaatsnaamborden stonden... De gemeente vond dat zo onderhand toch ook wel een gemis. Daarom zijn er op 11 februari jl. plaatsnaamborden geplaatst. Met dank aan Jan Dijkstra voor het melden.

4) Geschiedenis, cultuurhistorie

Watersnood 1953

De Provinciale Zeeuwse Courant heeft, in verband met de herdenking van '60 jaar Watersnoodramp', haar lezers opgeroepen hun herinneringen aan de watersnood van 1 februari 1953 op papier te zetten en in te sturen. Dat heeft ca. 100 artikelen opgeleverd. U vindt de link naar de artikelen op onze pagina Zeeland, kopje Geschiedenis.

5) Nieuwe Rode Lijst-plaatsen

Den Hulst en De Meele

De toenmalige Overijsselse gemeente Nieuwleusen heeft de dorpjes Den Hulst en De Meele in de jaren zeventig niet als plaatsnamen aangemeld voor het postcodeboek, waardoor deze plaatsen voor de postadressen sinds 1978 zogenaamd 'in' Nieuwleusen liggen en de plaatsnamen geleidelijk buiten gebruik zijn geraakt. Beide plaatsen hebben zelfs geen plaatsnaamborden (meer), en Den Hulst heet tegenwoordig 'Nieuwleusen-Noord'.

Stiphout

Stiphout wordt door de gemeente Helmond als wijk van Helmond beschouwd (want het heeft witte plaatsnaamborden en ligt voor de post zogenaamd 'in' Helmond), maar de inwoners beschouwen het nog wel degelijk als dorp. De kern ligt ook nog steeds los van Helmond.

6) Voorbeelden van overige nieuw uitgewerkte plaatsen

Tjallewal

Het Noord-Hollandse Tjallewal is normaal gesproken een buurtschap uit de categorie 'Nooit van gehoord'. Sinds kort is het 'beroemd' vanwege het NCRV-televisieprogramma Man bijt Hond, dat dit seizoen als titel heeft 'Van Kwakkel tot Tjallewal'. Maar wát er nu zo bijzonder is aan dat Tjallewal weet u dan nog steeds niet. Welnu, op onze homepage van Tjallewal leest u er alles over.

Herxen

Van deze kleine buurtschap tussen Wijhe en Zwolle, door de inwoners als dorp beschouwd, hebben wij maar liefst 16 sites gevonden op het internet, die iets interessants over Herxen hebben te melden. Op onze pagina van Herxen hebben wij die allemaal gelinkt, zodat u daar zelf niet het hele internet voor hoeft af te zoeken.

7) Bezienswaardigheden

Vlaardingen beschermd stadsgezicht

Het middeleeuwse centrum van Vlaardingen is onlangs aangewezen tot beschermd stadsgezicht.

Vlaardingen vismarkt. foto: Rijksdienst v h Cultureel Erfgoed

@@@@@