Nieuwsbrief Plaatsengids.nl herfst 2010

Nieuwe buurtschappen, oranje plaatsnaamborden, plaatsnaamspelfouten en nog veel meer...

Nieuwsbrief Plaatsengids.nl: over topografie, cultuurhistorie, ruimtelijke ordening, natuur en milieu en toerisme en recreatie in Nederland

Beste nieuwsbrief-abonnee,
Hierbij weer een nieuwsbrief van Plaatsengids.nl. Ging de vorige Nieuwsbrief vooral over ontwikkelingen op het gebied van natuur en milieu, deze keer weer vooral nieuws over dorpjes en buurtschapjes. Want er zijn weer genoeg recente ontwikkelingen te melden, bijvoorbeeld op het gebied van plaatsnaamborden en de fratsen die gemeenten daar soms mee uithalen, spellingen van plaatsnamen die ook niet altijd even logisch en eenduidig zijn, ‘nieuwe’ buurtschappen die soms spontaan ontstaan, en we hebben weer vele nieuwe en hopelijk lezenswaardige homepages aan de site toegevoegd, van dorpjes en buurtschapjes uit de categorie ‘nooit van gehoord’.
Veel leesplezier gewenst met de Nieuwsbrief en op Plaatsengids.nl!
Frank van den Hoven
hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Gemeentelijke herindelingen

Alphen aan den Rijn, Boskoop, Gouda, Rijnwoude, Waddinxveen en Zoetermeer starten herindelingsbesprekingen
Zie een brief hierover van de Provincie Zuid-Holland (pdf).

Plaatsnaam- e.a. borden

Buurtschappen in de gemeente Boxtel
Er is weer een gemeente bij gekomen die het belang van de cultuurhistorische identiteit (en natuurlijk ook het cultuurtoeristisch belang!) van haar buurtschappen erkent, middels het plaatsen van plaatsnaambordjes en informatiepanelen. De gemeente Boxtel heeft vandaag de dag nog 9 buurtschappen en heeft daar in 2009 fraaie borden geplaatst. Zie de homepage van Boxtel, kopje Status. Ter plekke vindt u ook een link naar de foto’s van de bedoelde borden. Ze hebben het slim gedaan, want het zijn in feite plaatsnaamborden en informatiepanelen in één. Dat scheelt centjes én ‘bordendrukte’ in het landschap. Het ziet er fraai uit. Hopelijk een goed voorbeeld voor andere gemeenten in Noord-Brabant, want daar zijn nog veel buurtschapsbordloze gemeenten, bijv. Alphen-Chaam, Baarle-Nassau en Schijndel, om er maar enkele te noemen.

Buurtschap Bokkebuurt krijgt haar plaatsnaamborden terug! (mede dankzij lobby van Plaatsengids.nl)
In de Groningse gemeente Grootegast bevindt zich onder het dorp Doezum de buurtschap Bokkebuurt, met slechts 4 huizen, maar met een interessante geschiedenis. In 2007 heeft de buurtschap na het nodige lobbywerk voor elkaar gekregen dat er keurige officiële plaatsnaamborden zijn geplaatst. En niet zomaar een paaltje met een bordje, nee loeidegelijke (zou je denken) 'portalen'. Toch zijn ze in 2009 door een onverlaat helaas omver gereden en daarom door de gemeente verwijderd (vreemd ongeval moet dat geweest zijn: je moet goed je best doen om twee plaatsnaambordportalen die zo ver uit elkaar staan, omver te rijden). Gelukkig worden ze binnenkort teruggeplaatst, volgens een regionale krant mede door lobbywerk van Plaatsengids.nl. Wij hebben ons er inderdaad wel enigszins ‘tegenaan bemoeid’. Zie verder de homepage van Bokkebuurt, kopje Status (en de foto van het bord op die pagina).

Buurtschap Nederland met uniek oranje plaatsnaambord
Overijssel ligt in Nederland, maar Nederland ligt ook in Overijssel, zo luidt een nadenkertje op een informatiepaneel ter plekke. Nederland is namelijk (ook) een buurtschap in Overijssel, W van Giethoorn, N van Blokzijl. Onverlaten vonden het jarenlang een sport om het plaatsnaambord Nederland te ontvreemden en thuis aan de muur te hangen, tot op een gegeven moment de gemeente maar geen nieuwe borden meer plaatste, en de inwoners zelf creatieve borden vervaardigden (voor een voorbeeld zie onze homepage van de buurtschap Nederland). In 2009 zijn toch weer nieuwe officiële plaatsnaamborden geplaatst, in opvallende oranje letters (zie eveneens onze homepage van Nederland). Bij ons weten het enige plaatsnaambord met oranje letters in ehh Nederland (het land dus). Het is enerzijds een eerbetoon aan de koningin (het bord is op haar verjaardag, 31 januari, geplaatst), anderzijds hoopt men dat het dieven afschrikt. Overigens zijn de borden weer extra goed bevestigd, en kun je het alleen met een sleutel losdraaien die niet openbaar verkrijgbaar is.

Hezingen en Nutter: formele woonplaatsen maar geen plaatsnaambord…
Dat er bij ca. 2.000 van de 4.000 buurtschappen in ons land geen plaatsnaamborden staan, vinden wij niet plezant, maar nog enigszins begrijpelijk, omdat het doorgaans formeel (in de zin van het postcodeboek en de gemeentelijke basisadministratie BAG) geen ‘woonplaatsen’ zijn. Maar buurtschappen die formeel wél een woonplaats zijn, waar je dus volgens het postadres en volgens de gemeente 'in' woont, zouden toch sowieso een plaatsnaambord moeten hebben. Het is toch vreemd om in een plaats te wonen zonder plaatsnaambord, waarmee het bestaan van je plaats ter plekke expliciet wordt ontkend. Ik zou me althans dan toch enigszins ‘ontheemd’ voelen, beroofd van een stukje identiteit. Bij bijvoorbeeld de Twentse buur-buurtschappen Hezingen (gemeente Tubbergen) en Nutter (gemeente Dinkelland), twee nota bene ook nog zeer toeristische buurtschappen, bezaaid met campings, pensions, restaurants en dergelijke, is dat het geval. Er staan wel keurige richtingwijzers in de buurt, maar als je er bent weet je niet dat je er bent omdat er geen plaatsnaambord staat. Als je het toerisme naar een bepaalde plaats wilt bevorderen, zul je toch als toerist moeten weten wanneer je er bent aangekomen, dat is wel zo handig…

NEN-norm voor straatnaam- en huisnummerborden
Er is een NEN-norm gekomen voor straatnaam- en huisnummerborden. Met onder meer eisen aan afmetingen, kleur, lichttechnische eigenschappen en dergelijke. Wat ons betreft mogen er ook wel normen komen voor plaatsnaamborden, want op dat gebied rommelt iedere gemeente autonoom maar wat aan met eigen formaten, kleuren en dergelijke. En met benaming en spelling, niet te vergeten… Een aantal ‘mooie’ voorbeelden daarvan volgt hierna:

Spellingskwesties

Gemeenten maken soms een potje van de spellingen van plaatsnamen op hun (officiële) plaatsnaamborden. Ze luiden soms anders dan de eveneens door de gemeenten officieel vastgestelde spellingen in het postcodeboek en in de gemeentelijke Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG), die in 2009 in werking is getreden. En tja, welke versie is dan 'het meest officieel'?... Hieronder een aantal voorbeelden.

Balgoij of Balgoy?
Het dorp Balgoij (gemeente Wijchen, Gelderland) wordt officeel met ij geschreven, althans vandaag de dag (volgens postcodeboek, BAG en plaatsnaambord). De heemkundekring vindt dit echter een vergissing (die bij de herindeling van 1980 zou zijn begaan) en stelt dat het met y zou moeten zijn, en hanteert op haar site dan ook consequent die spelling. Zie verder de homepage van Balgoij, kopje Naam.

Castelré of Castelre?
In het nietige maar zeer bezienswaardige buurtschapje Castelré, gemeente Baarle-Nassau, heeft, zij het onbedoeld, in 1870 de eerste luchtpost van Nederland plaatsgevonden. Een naamkundige bijzonderheid van dit plaatsje is dat het overal Castelré wordt genoemd, behalve… op de officiële plaatsnaamborden. Zie verder de homepage van Castelré, kopje Naam.

Westknollendam of West-Knollendam?
Je leest weleens ergens dat een plaats ‘officieel’ zus en zo heet. Maar ja: wat is (het meest) officieel? Neem nu Westknollendam (zoals de naam al suggereert: gelegen westelijk van Oostknollendam), gemeente Zaanstad. In het postcodeboek en in de gemeentelijke basisadministratie (BAG) heet dat Westknollendam, maar op het eveneens officiële plaatsnaambord staat West-Knollendam. Welk medium is nu ‘het meest officieel’? In principe het postcodeboek en de basisadministratie, want dat zijn als het goed is raadsbesluiten geweest, maar in dat geval zou men toch het plaatsnaambord moeten aanpassen, anders gaan anderen op grond van dat bord de naam weer verkeerd schrijven, in de op zich niet onlogische veronderstelling dat een naam op een officieel plaatsnaambord wel goed gespeld zal zijn… Zie verder de homepage van Westknollendam.

Kruiningergors of Kruininger Gors?
Vlak buiten het toeristische dorp Oostvoorne staat een officieel blauw plaatsnaambord Kruiningergors (een naam die overigens niets met het dorp Kruiningen te maken heeft). Een kennelijke buurtschap, omdat er ook permanente bewoning schijnt te zijn, maar eigenlijk meer een vakantiepark. Maar wel een vakantiepark met een bijzondere geschiedenis. Het is namelijk al vele decennia een heel speciaal vakantiedorp voor tienduizenden Rotterdammers. Ook hier een kennelijke ‘drukfout’ op het officiële plaatsnaambord, want alle andere media-uitingen betreffende dit vakantiedorp spreken van Kruininger Gors, in twee woorden dus. Zie verder de homepage van Kruininger Gors.

Het Stift of ’t Stift?
Het Stift, een heel klein maar regionaal heel beroemd dorpje in Twente, met een rijke geschiedenis, wordt overal gespeld als Het Stift, behalve… op de officiële plaatsnaamborden, daar heeft de ‘drukker’ er ’t Stift van gemaakt. Verder wordt er nog wat meer gerommeld met borden van deze plaats. Zie verder de homepage van Het Stift en de foto’s aldaar.

Zweth of De Zweth? Zwethkade of Zwetkade?
Nog ééntje dan: in het kleine stukje ‘rimboe’ dat nog over is tussen de dichtbebouwde steden Rotterdam, Schiedam en Delft, ligt een idyllisch buurtschapje Zweth, dat grotendeels onder de gemeente Rotterdam valt, deels onder de gemeente Midden-Delfland, kern Schipluiden. In het Rotterdamse deel staat al vanouds een bordje Zweth, in het Midden-Delflandse deel staat sinds de herindeling van 2004 (voorheen viel het onder Delft) een bordje De Zweth… Zie verder de homepage van Zweth. Ook de spelling van Zweth met en zonder h is heel verschillend bij straatnamen in de kernen in de omgeving. Ook die voorbeelden vindt u op de homepage van Zweth.

Nieuwe homepages van kleine dorpen en buurtschappen

De afgelopen maanden hebben wij weer vele tientallen homepages toegevoegd dan wel ingevuld of aangevuld, van kleine relatief onbekende dorpjes en buurtschapjes met een rijke geschiedenis. Enkele voorbeelden:
- De dorpen en buurtschappen in de Twentse gemeente Enschede: Glanerbrug, Lonneker, Twekkelo, Boekelo, Usselo en Broekheurne. De links naar de homepages van deze plaatsen vindt u op de homepage van Enschede onder het kopje Status.
- De dorpen en buurtschappen in de Betuwse gemeente Tiel: Kapel-Avezaath, Wadenoijen, Passewaaij(y), De Veluwe (wist u dat u tegelijkertijd op De Veluwe en in de Betuwe kunt wonen?), Zennewijnen, Bergakker, Medel, Drumpt. De links naar de homepages van deze plaatsen vindt u op de homepage van Tiel onder het kopje Status.
- De dorpen en buurtschappen in de Twentse gemeente Dinkelland (fusie van de gemeenten Ootmarsum, Denekamp en Weerselo per 2001). De meeste beschrijvingen komen tot ca. 15 kernen in deze gemeente. Wij hebben er 25 getraceerd. Ook hier wordt namelijk een aantal buurtschappen, die ook een eigen identiteit en geschiedenis hebben, weer ‘vergeten’… De links naar de homepages van deze plaatsen vindt u op de homepage van Dinkelland onder het kopje Status.
- Dankzij speurwerk van Jan Oosterboer weten we nu waar de Drentse buurtschap Tweeloo (oorspronkelijk gemeente Ruinerwold) is gebleven, namelijk opgeslokt door de stad Meppel.

- Zesgehuchten was nooit een plaatsnaam, alleen een gemeentenaam, die daadwerkelijk uit zes gehuchten bestond. Ja zo simpel kan het soms zijn, qua naamsverklaring (overigens is het helaas zelden zo simpel…) Tegenwoordig is er een buurtvereniging en zijn er ‘wijkborden’ ter plekke die deze naam nog levend houden. Dit keer geen ‘drukfout’ op het plaatsnaambord, maar wél op een prachtig tegeltableau aan het voormalige gemeentehuis van Zesgehuchten (overigens te Geldrop, Noord-Brabant), waar niet de goede plaatsnamen op staan. Ai… Zie verder de homepage van Zesgehuchten.

- Het Friese Luchtenveld is een buurtschap, ondanks het feit dat het een kerk heeft, of had (de kerk is namelijk niet meer in functie).

- Hodenpijl is nog zo’n buurtschapje-met-kerk, in een landelijk gebiedje tussen Schipluiden en Delft.

- Heesboom, een buurtschapje van Baarle-Nassau met een handvol huizen. Volgens de naamkundigen staat ‘hees’ voor beuken, een ander meende dat de ‘heesboom’ een oude eik ter plekke was. Zie verder de homepage van Heesboom.

- ‘Nieuwe’ buurtschap: Noarderein. Dankzij een melding van de heer Karel F. Gildemacher hebben we weer een ‘nieuwe buurtschap’ gespot, namelijk Noarderein (Noorderend) N van Drachten. Binnenkort krijgen ze ‘erkenning’ middels een plaatsnaambordje. Z van Drachten is ook nog een min of meer vergelijkbare buurtschap Zuidereind / Het Zuid / It Súd, die zich al langer als zodanig profileert.

- ‘Nieuwe’ buurtschap: De Ganzeneb. Dankzij het ‘gedoe’ rond de Landbouwontwikkelingsgebieden (LOG’s) hebben we er sinds kort weer een ‘nieuwe buurtschap’ bij: De Ganzeneb (als iemand overigens weet wat deze naam betekent, houden wij ons aanbevolen), zijnde het buitengebied O van Vaassen, gem. Epe. Over o.a. de LOG-ontwikkelingen aldaar leest u alles op de homepage van De Ganzeneb.

- De oude kern van Kethel, een dorpje met een beschermd dorpsgezicht, is inmiddels door de bebouwing van Schiedam opgeslokt, maar een tweede kerntje van Kethel houdt nog steeds moedig stand tegen de oprukkende verstedelijking, idyllisch gelegen in de ‘rimboe’ direct NO van Schiedam.

- De Poppe, een oude Twentse grensbuurtschap, vallend onder het dorp De Lutte, gemeente Losser.

- Sinds 10-10-2010 heeft Nederland er 3 ‘nieuwe gemeenten’ bij gekregen: Bonaire, Saba (u weet wel, dat eilandje waar je vroeger je rijbewijs bijna cadeau kreeg) en Sint Eustatius. Het zijn de enige gemeenten van ons land die niet onder een provincie vallen. Een deel van de provinciale taken wordt namelijk door de gemeenten (officieel ‘openbare lichamen’) zelf uitgevoerd, een deel door het Rijk.

- De Kletten, weer zo’n ieniemienie buurtschapje met een rijke geschiedenis, gelegen tussen het Friese Opeinde en Drachten.

- Je ziet door de Driene’s het bos niet meer: Driene, Groot Driene, Klein Driene… Vanouds deels gem. Weerselo, deels gem. Lonneker. Nu deels gem. Hengelo, deels gem. Enschede.

- Heeft u weleens van Kerensheide gehoord? Als u weleens in Zuid-Limburg komt, kent u vast het Knooppunt Kerensheide, als ‘kruising’ van A2 en A76. Daar vlak naast ligt de wijk Kerensheide in Stein. Maar dat bedoelen we allemaal niet. Wat veel minder bekend is, is dat er nog tot in de jaren zeventig een mijnwerkersdorpje Kerensheide was, in een noordelijke uitloper van de gemeente Beek. Het is afgebroken voor de expansiedrift van DSM. Voormalig inwoner Francois Toussaint vond het spijtig dat er op het hele internet niets te vinden was over zijn Kerensheide, en heeft uit zijn herinneringen een heel goed beeld geschetst van hoe het er destijds in dit wijkje aan toe ging. Met foto’s en een door hem getekende plattegrond. Zie verder de homepage van Kerensheide. Een prachtig stukje ‘oral history’ wat tot heden alleen vastlag in dit geval in het hoofd van de heer Toussaint, en nu op, zij het virtueel, ‘papier’ voor het nageslacht vastligt. Een mooi voorbeeld van de toegevoegde waarde die Plaatsengids.nl kan bieden voor (het aanvullen en ontsluiten van) de lokale historie.

- In de Zuid-Hollandse buurtschap Oostdijk (gem. Goedereede) worden Romeinse resten binnenkort weer zichtbaar gemaakt.

Nieuwe literatuur

Per 1 januari 2011 vindt weer een aantal fusies van gemeenten plaats. Eén daarvan is die in de zuidwesthoek van Fryslân. De gemeente Wymbritseradiel is een van de betrokken gemeenten. Zij heeft het initiatief genomen om een boek te laten vervaardigen dat een goed beeld geeft van de gemeente en haar kernen, als ‘monument’ ter nagedachtenis aan deze gemeente die er vanaf 2011 niet meer is. Het is een prachtig boek, wij hebben het zojuist binnen gekregen en zijn er volop in aan het lezen. Een enigszins in deze gemeente geïnteresseerde mag dit boek niet missen. Het is te bestellen op de site van de VZU (Vereniging van Zelfstandige Uitgevers), waar Plaatsengids.nl overigens ook lid van is.
In het verleden hebben gemeenten overigens vaker boeken doen verschijnen ter gelegenheid van hun opheffing. Uiteraard hopen wij dat meer gemeenten die in 2011 worden opgeheven, dit goede voorbeeld zullen volgen.

Overig

Wonen op Schiermonnikoog? Helaas, het is al 'volgeboekt'…
Wie zou er nu niet op het idyllische Schiermonnikoog willen wonen? Toch zakte het inwonertal de laatste jaren geleidelijk tot onder de 1.000, en het eiland wil liefst een stabiel inwonertal van rond de 1.000. Daarom heeft men recent een oproep gedaan wie er op Schiermonnikoog zouden willen komen wonen. Daar zijn zoveel reacties op gekomen, dat ze nu kunnen kiezen wie ze willen toelaten. Dus mocht u er nog bij willen, dan bent u te laat. Zie het artikel in het Nederlands Dagblad.

Vraag: weet iemand waar Klarebeek (bij Ouddorp ZH) ligt of lag?

Voortgang project Plaatsengids.nl

Natuurlijk ‘bouwen’ wij gestaag door aan de ontwikkeling en uitbouw van de site Plaatsengids.nl. Een tweetal recente ontwikkelingen is in het bijzonder relevant om te vermelden:

Buurtschappen in het Plaatsenregister
Tot heden hadden wij alleen de dorpen, steden, gemeenten, streken en provincies in het Plaatsenregister opgenomen. De buurtschappen vermeldden wij onder (de homepages van) de dorpen en steden waaronder zij vallen. Tenzij het formele ‘woonplaatsen’ zijn in de zin van het postcodeboek en de gemeentelijke basisadministratie. Maar dat blijkt toch verwarrend. Vooral omdat gemeenten er, landelijk gezien maar ook binnengemeentelijk, niet altijd even eendudig mee omgaan. Bijvoorbeeld in de Overijsselse gemeente Wierden hebben de buurtschappen Notter en Zuna een eigen postcode en woonplaatsnaam en komen dus in het Plaatsenregister (omdat ze formeel niet onder een dorp of stad vallen), maar valt de buurtschap Rectum onder Wierden en de buurtschap Ypelo onder Enter, terwijl beide eigenlijk net als Notter en Zuna een tweelingbuurtschap zijn. Verwarring alom dus.
Wij hebben daarom besloten alle ca. 4.000 buurtschappen van ons land een eigen homepage te geven in het Plaatsenregister, dus niet meer onder een stad of dorp te hangen. Uiteraard blijven wij bij de steden en dorpen wel met links verwijzen naar de buurtschappen die er onder vallen. Overigens moeten wij ca. 2.000 van de 4.000 buurtschappen nog invoeren. Wij beogen er dagelijks ca. 5 te doen (per buurtschap zijn we namelijk toch al snel een paar ‘manuur’ zoet met het vergaren en redigeren van de gegevens), dus over een jaar hebben wij - als enige site op het internet - daadwerkelijk informatieve homepages van alle 6.000 plaatsen in ons land, tot aan het allerkleinste buurtschapje (dat er zelfs over buurtschapjes met maar 1 huis ook nog wel het een en ander te vertellen en te onderzoeken valt, kunt u bijvoorbeeld lezen bij Abeltjeshuis en bij Takkebos). Het voordeel is dat ook de buurtschappen in het vervolg rechtstreeks zichtbaar zijn in het Plaatsenregister (of via de provincies op de landkaart) en u ze dus niet meer via de zoekfunctie hoeft op te zoeken.

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief juli 2010

Stand van zaken Plaatsengids.nl


Nieuwe fotoseries van fotograaf Martin Stevens
Onze beeldredacteur fotograaf Martin Stevens gaat binnenkort enkele weken op vakantie en heeft daarom extra hard doorgewerkt en maar liefst 25 fraaie fotoreportages op de site geplaatst, zodat u niet alleen tekstueel maar ook visueel voorlopig weer even vooruit kunt. Het betreft de homepages van Everdingen, Hilversum, Horstermeer (te vinden onder Nederhorst den Berg), Madurodam (te vinden onder Den Haag), Enkhuizen, ’s-Graveland, Oosterwijk, natuurgebied Vreugderijkerwaard (te vinden onder Zwolle), Buren, Asch, Kedichem, Kortenhoef, Wijdemeren, Arkel, Nationaal Park Weerribben-Wieden (te vinden onder Steenwijkerland), Hindeloopen, Nederhorst den Berg, Lage Vuursche, Zeist, Rotterdam, Amsterdam, Dordrecht, Laren NH en Ameide. Op de homepages zelf vindt u een handvol foto’s van Martin, en onder het kopje Foto’s vindt u een link naar de complete fotoreportage met tientallen tot soms meer dan 100 foto's van die plaats. Veel kijkplezier gewenst!

Nieuwe service van Plaatsengids.nl: handige Twitterlijsten
Zie de Twitterpagina van Plaatsengids.nl, in de rechterkolom. We hebben 20 overzichtelijke lijsten gemaakt met personen en instanties die regelmatig interessant nieuws te melden hebben, o.a. 1 lijst per provincie, zodat u snel actueel nieuws over uw eigen of een andere provincie kunt bekijken. U kunt de Twitter van Plaatsengids ‘followen’ zodat u vanzelf tussentijdse nieuwtjes van ons krijgt. U kunt zich daarnaast op een lijst (bijvoorbeeld van uw provincie) ‘abonneren’ door die lijst te ‘followen’, waardoor u de nieuwtjes van die lijst automatisch in uw Twitterpagina krijgt. Wij hebben van alle gemeenten in heel Nederland (430 stuks) het dagelijkse nieuws uit o.a. de regionale kranten, in de lijsten verwerkt, zodat u dat met 1 druk op de knop van uw provincie kunt bekijken. U kunt ook alleen het nieuws van uw gemeente volgen via gemeentelijke lijsten die u kunt vinden op Citytweet. Voor alle duidelijkheid: u moet hier wel een Twitter account voor hebben (dat u in een minuutje aanmaakt), maar u hoeft hier zelf niet voor te ‘twitteren’. U kunt Twitter dus ook alleen gebruiken om het lokale nieuws te volgen. Plaatsengids.nl: Het gemak dient de mens!

Gezocht: mensen met wat vrije tijd die af en toe een redactieklus voor Plaatsengids.nl willen doen
Het zal u duidelijk zijn dat ik (hoofdredacteur Frank van den Hoven) het erg leuk vind om de site Plaatsengids.nl op te zetten en uit te bouwen, maar dat het ook erg arbeidsintensief is. Het heeft me al duizenden manuren gekost en het gaat me ook nog vele duizenden manuren kosten. Ik weet echter waar ik aan begin en dit is wat ik het liefste doe, want ik doe er zelf gaandeweg ook veel interessante kennis en kennissen van op. Maar helaas zijn de inkomsten uit advertenties vooralsnog marginaal, dus ik kan mijn levensonderhoud er nog niet van betalen. En dat was medio dit jaar toch eigenlijk wel de bedoeling. Ik hoop daarom binnenkort een baan te vinden om weer in het levensonderhoud te kunnen voorzien. De consequentie daarvan is dat ik dan alleen nog in de avonduren aan de site kan werken. Het zij zo. Maar het zou natuurlijk jammer zijn als het project daardoor vertraging zou oplopen. Om de vaart te houden in de opbouw van de site, zoek ik daarom vrijwilligers die enkele uren per week of per maand zouden willen besteden aan het meeschrijven aan de site. De enige ‘functie-eis’ is affiniteit met topografie, cultuurhistorie en cultuurtoerisme. Uiteraard krijgt u redactionele richtlijnen en werk ik u in wat betreft het omgaan met het ‘content management systeem’. U hoeft niet per se schrijftalent te hebben, al is dat natuurlijk welkom. Het gaat namelijk vooral om min of meer routinematige klussen zoals het optimaliseren van interne links en het plaatsen van links naar interessante sites elders op het internet, zodat de bezoekers van Plaatsengids.nl daar zelf niet het hele internet voor hoeven af te zoeken. En hun weg moeten zien te vinden naar de paar procent zinnige sites die echt iets te melden hebben, tussen alle commerciële inhoudsloze sites die al zoekend in Google over ons worden uitgestort. En natuurlijk blijven heemkundekringen en individuele heemkundigen ook welkom die veel van hun plaats weten en willen meehelpen om ‘hun’ plaatsen inhoudelijk goed op te tuigen. Uiteraard kunt u het dankzij de zegeningen van het internet, gewoon thuis doen en op de uren dat het u uitkomt. Dus vindt u het belangrijk dat dit project om de ultieme encyclopedie over alle Nederlandse plaatsen te maken, op volle kracht voortgaat en heeft u enkele uren per week of per maand beschikbaar, meld u dan bij mij aan. Want vele handen maken licht(er) werk en samen weten wij ‘alles’!

Gemeentelijke herindelingen, plaatsnaamborden, statistische gegevens

Nieuws over het fusieproces Andijk / Wervershoof / Medemblik
Zie de site Op weg naar de fusie. Het nieuwe gemeentehuis van de ‘nieuwe’ gemeente Medemblik komt in… het voormalige hoofdkantoor van de DSB-bank te Wognum.

Nieuwe gemeente Sudwest-Fryslan: Sneek wil er ook bij in de naam…
Zie artikel in Friesch Dagblad. En lees hier over een universitair docent Marketing die dat niet verstandig vindt.

Herindelingskrant fusiegemeenten De Ronde Venen en Abcoude
Zie Herindelingskrant (pdf). De definitieve naam van de nieuwe gemeente is nog niet bekend. In januari 2010 is er een lijstje met 4 favorieten gekozen uit een langere lijst van een werkgroep. De 4 namen zijn Proostdijlanden, De Ronde Venen, Groot Vinkeveen en Botshol. De voorlopige naam van de nieuwe gemeente is De Ronde Venen. De definitieve naam wordt gekozen door de nieuwe gemeenteraad. Die evt. andere naam gaat dan pas in 1 jaar na het besluit.

Nieuwe buurtschapsborden Kollumerland c.s.
De gemeente Kollumerland en Nieuwkruisland heeft in 2005 besloten om bij al haar 15 buurtschappen waar nog geen plaatsnaambord stond, er een te plaatsen. Als erkenning van de cultuurhistorische identiteit van de buurtschappen in kwestie. Uit kostenoverwegingen doet men 2 buurtschappen per jaar. Afgelopen juni zijn er borden geplaatst bij de buurtschappen Halfweg en De Leegte. Met nog 4 buurtschappen te gaan zijn alle buurtschappen in de gemeente dan in 2012 compleet bebord. Zie verder de site van de gemeente Kollumerland c.s.

Statistisch Jaarboek 2010 CBS nu ook als e-book
Zie hier. U heeft er wel een ePub-reader (stukje software) voor nodig. Het is het handigst om die eerst even te downloaden. Even Googlen en u vindt er vele. Voor bijv. Firefox kunt u hier een ePub-reader downloaden.
Toerisme, natuur en recreatie, cultureel erfgoed, eten en drinken

Vaker vakantie in eigen land
Ook dit jaar neemt het aantal vakanties in eigen land weer toe. In totaal boekt men ca. 8 miljoen vakanties, ongeveer gelijkelijk verdeeld over binnenland en buitenland. Zie verder dit nieuwsbericht.
Recreatie in het Groene Hart neemt sterk toe

Agrarisch Erfgoed Nederland
Onlangs is de nationale boerderijenstichting Agrarisch Erfgoed Nederland opgericht.

Sinds 19 juni is de Waddenzee officieel Werelderfgoed

Grachtengordel Amsterdam wordt in juli 2010 Werelderfgoed

Woont u in Flevoland? Help mee aan de zoogdierenatlas Flevoland door bijv. eekhoorns te tellen.
Nieuw: recreatietransferium

Vleermuizenexcursies
Na jaren van teruggang gaat het gelukkig weer beter met de vleermuizen in ons land. Voor wie durft: Staatsbosbeheer organiseert vleermuizenexcursies.

Zeer uitgebreide site over Stolwijk
In 2006 heeft de toenmalige groep 8 van de Oranje-Nassauschool in Stolwijk een zeer uitvoerige site gemaakt over Stolwijk vroeger en nu. Zeer leerzaam als je in die plaats geïnteresseerd bent. Wij hebben de site onlangs pas ‘gespot’ en we hopen dat hij voorlopig nog blijft staan, want er valt heel veel te lezen en te zien over Stolwijk en haar buurtschappen. Wellicht een inspirerend voorbeeld voor andere dorpen om ook zoiets voor hun dorp te maken. Zie Plaatsengids.nl/Stolwijk onder het kopje Links.

Vers van de pers: biologisch kookboek ‘Van eigen erf’

Recordpoging meeste mensen in een modderpoel tbv biologische varkens

Milieu en duurzaamheid

Formeel niet bestaand dorp Hoonhorst Duurzaamste Dorp van Overijssel!
Het is een fikse geldprijs (1,5 miljoen euro) waarmee men hopelijk zoveel mogelijk van de plannen kan realiseren. Gefeliciteerd Hoonhorst! Hopelijk zijn jullie een inspirerend voorbeeld voor andere dorpen in OV en elders in het land. Zie verder de site van de gem. Dalfsen en natuurlijk de site Duurzaam Hoonhorst voor inhoudelijke achtergronden. Hoonhorst bestaat officieel niet in die zin dat het geen eigen postcode en plaatsnaam heeft en ook in de zin van de gemeentelijke Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) geen ‘woonplaats’ is. Voor post en gemeente wonen de Hoonhorsters ‘in’ Dalfsen.

Waterzuiverende verkeersdrempels

Zojuist verschenen: Natuur en Milieu-rapport “Groen Goud, 15 belastingvoorstellen voor een groene en innovatieve economie” (pdf)

Zonnewarmte om te koelen

Zonneënergie-pot alweer leeg

Almeerse woonwijk Zoneiland verwarmd door zonneënergie

Stichting DUPAN voor verduurzaming palingkweek en –vangst

Epe heeft primeur met nieuwe innovatieve en duurzame waterzuiveringstechniek

Nieuw: elektrische bus met GPS-technologie in Rotterdam
Fietsen in de stad gezonder dan autorijden, ondanks de gevaren

Mogelijk 11 grote windmolenparken in NL om de rest van het land(schap) te ontzien

Parkeergarage Westblaak Rotterdam krijgt grootste groene gevel van Europa

Sinds juni 2010 dier-, milieu- en boervriendelijk Rondeel-ei in schappen AH

Ruimtelijke ordening, verkeer en vervoer

Pieterpad populairste icoon in zojuist verschenen Canon Ruimtelijke Ordening
Minister Huizinga van VROM heeft woensdag 30 juni de Canon van de Ruimtelijke Ordening gepresenteerd. De Canon bestaat uit 35 iconen van de ruimtelijke ordening, waaronder het Pieterpad, de Deltawerken, Amsterdam Zuid Berlage en het Stokstraatkwartier in Maastricht. Tastbare plekken, plannen en ruimtelijke concepten die de invloed van de ruimtelijke ordening op het aanzien van Nederland laten zien. Zie verder de site Canon van de Ruimtelijke Ordening. En de overige inmiddels bijna 100 thematische en geografische canons van Nederland vindt u hier.

Ex-minister Veerman: industriële boeren naar industrieterrein
Hebben wij altijd al gezegd: áls je dit al wilt, verplaats die mega-boeren dan naar een gebied dat er infrastructureel wél op is berekend (weg / water / spoor) en waar je landschappelijk niet veel aan kunt aantasten, zoals Industrieterrein Moerdijk of de Maasvlakte, maar zadel het landschap en de inwoners van idyllische buurtschapjes er niet mee op.

Voorzitter Bond Nederlandse Architecten pleit voor bouwstop buitengebied en statiegeld op sloop gebouwen

Prijsvraag t.b.v. duurzaam Landbouwontwikkelingsgebied (LOG) voor het dorp Egchel, gemeente Peel en Maas
Heeft u ideeën over hoe je een LOG duurzaam en aantrekkelijk voor omwonenden kunt maken?, doe dan mee aan deze prijsvraag.

Snelfietspaden en spoorverbeteringen
Gelukkig wordt er niet alleen in snelwegen geïnvesteerd de komende jaren, maar ook in ‘snelfietspaden’ en frequentere spoorverbindingen.

Eerste betonnen sluisdeuren ter wereld in Amsterdam-IJburg

Burgervliegveld Twente in Enschede lijkt er nu toch te gaan komen

Drijvend paviljoen voorproefje voor drijvende wijk in Rotterdam in 2015

Rapport ‘Staat van de Ruimte 2010’ van Planbureau voor de Leefomgeving verschenen

Nieuwsbrief plaatsengids.nl juni 2010

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief juni 2010: revolutie in de Horstermeerpolder, A4 met Vaart en nog veel meer...

Naamkunde en topografie: oneenduidige spellingen, plaats of geen plaats, buurtschap of dorp…
Onder topografische naamkunde (toponymie) wordt doorgaans verstaan de wetenschap die onderzoek doet naar en publiceert over de verklaring van onze plaatsen en andere topografische namen, op grond van de oudste, vaak middeleeuwse, schrijfwijzen. Dat levert boeiende publicaties op – want de verklaringen liggen lang niet altijd voor de hand, vaak zijn er verrassende ‘ontknopingen’ – van onder andere de heren Van Berkel en Samplonius, Beijers, Buiks, Gildemacher, Leenders, Otten en Reinsma. U vindt enkele van deze publicaties in onze Bronnenlijst, onder de letters F, L en N.
De redactie van Plaatsengids.nl verdiept zich, in aanvulling op de ‘klassieke’ naamkunde, vooral in de recente topografische, geografische en naamkundige aspecten van onze plaatsen (deze disciplines hebben veel raakvlakken. Immers om iets over de naam van een plaats te kunnen zeggen, zul je bijvoorbeeld eerst moeten vaststellen of het wel een plaats is en spelen aspecten zoals ligging een rol). Zaken zoals: welke plaatsen zijn er tegenwoordig eigenlijk nog? (een van onze doelen is om gaandeweg de ultieme plaatsnamenlijst samen te stellen, want die is er tot heden nog niet) Wat zijn onze buurtschappen en dorpen? Wanneer kun je nog van een ‘plaats’ spreken als het geleidelijk opgaat in een stad, dorp of bedrijventerrein? Hoe (on)eenduidig worden ze gespeld? Welke plaatsen hebben al dan niet terecht wel of niet een blauw kombord of wit plaatsnaambord, of worden al dan niet terecht wel of niet vermeld in het postcodeboek? Dit ter introductie van de hierna volgende voorbeelden, die wij recent bij de horens hebben gevat.
Ooij of Ooy? / Wercheren of Werchen? / bordloos Persingen
In de oostelijk van Nijmegen gelegen gemeente Ubbergen treffen wij 3 voorbeelden aan van onlogica op het gebied van spelling en plaatsnaamborden:
- Ten eerste het dorp Ooij. Die schrijfwijze is formeel vastgesteld door de gemeente o.a. ten behoeve van het postcodeboek en de gemeentelijke basisadministraties. Maar… op de (evenzeer officiële en in opdracht van de gemeente vervaardigde) plaatsnaamborden staat Ooy (zie de foto op de homepage)…
- Ten tweede: de buurtschap Wercheren. Deze blijkt te liggen aan de Werchensestraat (zie foto op de homepage). Logischer zou zijn Wercherensestraat, immers de buurtschap heet Wercheren en niet Werchen. Overigens kunt u de herbouw van de Thornsche Molen, die dus niet in Thorn stond maar in Wercheren, steunen met de aankoop van een velletje persoonlijke postzegels. Nadere informatie vindt u op de genoemde homepage.
- Ten derde: Persingen. U mogelijk bekend omdat dit dorpje zich profileert als kleinste dorp van Nederland. Het is daarom en vanwege het charmante kerkje en de idyllische ligging in de Ooijpolder, een bekend toeristisch oord. Ook is Persingen een formele ‘woonplaats’ met een eigen postcode en plaatsnaam (waar ook het hiervoor genoemde Wercheren onder valt). Echter… Persingen heeft geen plaatsnaambord, zodat je maar moet gokken wanneer je er bent aanbeland. Da’s niet handig voor een dorpje dat je toeristisch ‘op de kaart’ wilt zetten…
Wij hebben een brief aan de gemeente Ubbergen gestuurd met het verzoek te overwegen of men het ook niet logisch vindt om 1) het plaatsnaambord van Ooij in overeenstemming te brengen met de officiële spelling, 2) een plaatsnaambord te plaatsen bij het dorpje Persingen en 3) de spelling van de ‘dorpsstraat’ in Wercheren in overeenstemming te brengen met de plaatsnaam, mits er geen verklaring is die de huidige spelling rechtvaardigt.
Fochteloërveen of Fochtelooërveen of…
Niet alleen plaatsnamen, ook waterlopen, bossen en natuurgebieden worden soms op verschillende manieren geschreven. Dat komt omdat er in ons land, in tegenstelling tot de meeste andere landen, geen autoriteit is die de schrijfwijze van topografische namen vaststelt. Een ‘mooi’ geval is het Fochteloërveen bij het Friese dorp Fochteloo. Judith Bouma heeft op haar homepage over het Fochteloërveen, met honderden mooie foto’s van het gebied, een pagina ingeruimd met foto’s van alle schrijfwijzen die zij van dit gebied is tegengekomen. Met 1 of 2 o’s, met of zonder trema… Zie onze pagina over het Fochteloërveen onder het kopje Naam. Ook de rest van de pagina over dit bijzondere natuurgebied is de moeite waard om te lezen. En natuurlijk is het ook aan te bevelen om een en ander eens in het echt te gaan bekijken. Het gebied is liefst 3.000 hectare groot dus daar bent u wel even zoet mee!
Gelderswoude
Wikipedia stelt dat de buurtschap Gelderswoude, bij Zoeterwoude (ZH) per 1 juni 2009 tot dorp zou zijn gepromoveerd. Daar worden echter wat appels en peren door elkaar gehaald. Hoe de vork wél in de steel zit, kunt u lezen op onze homepage van Gelderswoude.

Plaatsnaamborden
De Hilversumse Meent, een wijk in de gemeente Hilversum, is een bijzonder topografisch geval. De details daarvan kunt u lezen op onze site. Naast de ligging is het ook qua plaatsnaambord bijzonder: het heeft een eigen blauw plaatsnaambord (kombord), terwijl het geen plaats is maar een wijk. Eigenlijk zou de Hilversumse Meent daarom een wit bord moeten hebben, want wijk, ressorterend onder de plaats (blauw bord) Hilversum. Waarschijnlijk hierdoor op het verkeerde been gezet, heeft de Topografische Dienst (tegenwoordig onderdeel van het Kadaster) het ten onrechte als ‘plaats’ vermeld in de provincie-atlas Noord-Holland.
Onlogisch was ook dat er ook aan de weg Rading W van Hilversum een blauw bord ‘Rading gem. Hilversum’ heeft gestaan. Nadere informatie daarover vindt u op de pagina Hilversum onder het kopje Naam.

‘Nieuwe’ en bijzondere buurtschappen
Ganzepan
Onlangs is ons weer een buurtschap gemeld die nergens in atlassen of plaatsenlijsten als zodanig wordt genoemd, en die ons ook nog niet bekend was. Het betreft de buurtschap Ganzepan, gelegen aan de Ganzepanweg, vallend onder het dorp Hoonhorst, gemeente Dalfsen (OV).
Buurtschappen in de gemeente Winsum
Recent is weer iemand toegetreden tot het gilde der tekst- en beeldredacteuren van Plaatsengids.nl. Het betreft Frits Huisman, die zich ten doel heeft gesteld alle dorpen en buurtschappen van de gemeente Winsum (e.o.) te fotograferen t.b.v. de site. De gemeente Winsum heeft ca. 40 buurtschappen, althans als je op de plaatsnaamborden ter plekke afgaat, die deels zijn geplaatst op initiatief van de lokale historische vereniging. Wij schatten dat ca. de helft van deze buurtschappen nergens als zodanig wordt genoemd in atlassen en plaatsenlijsten (vaak wel als ‘gebouw’, omdat er doorgaans wel een boerderij is die de naam van de buurtschap draagt, dan wel buurtschappen naar een aldaar gelegen boerderij of boerderijengroep zijn genoemd). Dus ook daar zijn de laatste tijd diverse voor ons ‘nieuwe’ buurtschappen opgedoken. Vaak hebben deze buurtschapjes met doorgaans maar een handvol panden toch een rijke geschiedenis en/of bijzondere bezienswaardigheden. Sowieso krijgen ze allemaal een homepage op Plaatsengids.nl, omdat men het ter plekke kennelijk een plaats vindt (want plaatsnaambord). En dat ‘lokale gevoelen’ is voor ons leidend (en niet wat atlassen e.d. daarvan vinden).
Dit projectje vordert gestaag. Zie bijvoorbeeld bij Harssens, De Schifpot, Allersma, Oostum (waar u evt. een petitie kunt tekenen omdat er veel te hard door dat idyllische dorpje wordt gescheurd) en Schaphalsterzijl. Van de meeste van deze plaatsjes heeft u vast nog nooit gehoord. Toch hebben ze allemaal een boeiende geschiedenis en bijzondere bezienswaardigheden. En dat is nu net wat wij met Plaatsengids.nl voor u willen ‘ontsluiten’. Opdat u bijvoorbeeld inspiratie kunt opdoen als u een keer ‘uit in eigen land’ wilt en een keer iets anders wilt zien dan de grote bekende plaatsen en attracties.

‘A4 met Vaart’ (Delft-Rotterdam)
Na 50 jaar discussie wordt eindelijk de A4 doorgetrokken tussen Delft en Rotterdam. De regering wil een open tunnelbak, anderen zien hem liever ondergronds met een waterloop erboven. Dat is landschappelijk een stuk fraaier en het schijnt niet of nauwelijks meer te kosten. Zie de site A4 met Vaart, waar u een film over het gebied en het project kunt bekijken (met Mieke van der Weij en Maarten ’t Hart die daar als jongen is opgegroeid), en desgewenst de petitie kunt tekenen als u ook voorstander bent van de alternatieve oplossing.

Revolutie in ‘Republiek Horstermeerpolder’
In de buurtschap Horstermeer, vallend onder het dorp Nederhorst den Berg (NH), is al een tijdje een opstand aan de gang, omdat er ‘nieuwe natuur’ wordt aangelegd, waar de bewoners zich niet in kunnen vinden. Een complexe materie, waarover u alles kunt lezen op onze homepage over de Horstermeer. Zie ook de links op die pagina voor de laatste ontwikkelingen. Inmiddels heeft een onzer beeldredacteuren, Martin Stevens, er een fraaie fotoreportage van gemaakt, zowel van het landschap als van de opstand, die u kunt bekijken bij de link onder het kopje Foto’s.

3x Goed nieuws
Ganzedijk wordt niet gesloopt maar opgeknapt
Herinnert u zich nog het dorpje Ganzedijk in Noord-Groningen, dat in 2008 op de nominatie stond om te worden gesloopt? Wekenlang was het voorpaginanieuws. De inwoners lieten het er niet bij zitten, verenigden zich en er werden plannen gemaakt om een en ander op te knappen in plaats van af te breken. Ganzedijk wordt nu volop gerenoveerd en bloeit weer helemaal op. Zie de homepage over Ganzedijk, de laatste link bij Recente ontwikkelingen. Zie ook de video rechtsboven op die pagina.

Documentatieprojecten Deurne. Goed voorbeeld doet goed volgen?
Deurne heeft twee prachtige projecten om de historische gegevens van (de kernen in) die gemeente met vereende krachten te ontsluiten. Waaronder een op Wikipedia gebaseerd project. Hopelijk inspirerend voor andere plaatsen om een soortgelijk project op te starten. Zie de homepage van Deurne, onder het kopje Geschiedenis.

Zuid-Holland wordt mooier!
De Provincie Zuid-Holland heeft onlangs een provinciaal adviseur aangesteld voor de ruimtelijke ontwikkelingen in die provincie: prof. ir. Eric Luiten. Dhr. Luiten heeft een werkprogramma voor de komende jaren opgesteld om de ruimtelijke kwaliteit en plannen op dit gebied voor de komende jaren op een aantal punten te verbeteren. Voor nadere informatie zie zijn site Provinciaal Adviseur Zuid-Holland.

Natuurgidsencursus Zeeuws-Vlaanderen
Woont u in Zeeuws-Vlaanderen en lijkt natuurgids van het IVN u wel iets, of fietsroutes ontwikkelen, of landschapsbeheer? In september a.s. start weer een cursus Natuurgids. Voor meer info zie de site van IVN Zeeuwse Delta.

Misdaadmeter: hoe crimineel is uw plaats, wijk of buurt?
Zojuist is de AD Misdaadmeter verschenen. Met deze statistieken kunt u zien hoe het gesteld is met de misdaad in uw stad, dorp, wijk of buurt, ook in relatie tot andere plaatsen in het land. Zie het AD en de site Binnenlands Bestuur.

Innovatie: adverteren op een grasveld
De Partij voor de Dieren heeft vrijwel zeker de grootste advertentie ter wereld gemaakt. Zij hebben in april gras ingezaaid op een grasveld van 35.000m2 nabij Schiphol. Daardoor is nu voor vliegreizigers te lezen “Kies nu Partij voor de Dieren”. Zie verder de Leeuwarder Courant.

‘Zinvolle herbestemming’ niet alleen voor gebouwen, ook voor heide!
In natuurgebied Planken Wambuis (gem. Ede) heeft Natuurmonumenten heide geplagd. Die heide is hergebruikt om een golfbaan in de omgeving landschappelijk mooi ingepast mee te ‘stofferen’. Een mooi voorbeeld van ‘zinvolle herbestemming’, een kreet die meestal wordt gebruikt voor gebouwen (zoals in de volgende alinea). Zie verder de site van Natuurmonumenten.

Duurzaamste bedrijfsgebouw van Nederland?
De Watertoren van Bussum uit 1897 krijgt in 2010 een 'zinvolle herbestemming' als kantoor. De ontwerpers pretenderen hiermee het duurzaamste kantoor van Nederland te hebben ontworpen. De redactie van het radio- en tv-programma Vara's Vroege Vogels, die in de nabijheid is gevestigd, wilde weleens weten of deze claim terecht is en heeft daarom een wedstrijd ‘duurzaamste bedrijfspand 2010’ uitgeschreven. Eind 2010 wordt de uitslag bekendgemaakt. Voor de wedstrijd zie de site van Vara’s Vroege Vogels.
Voor nadere informatie over recente ontwikkelingen rond de watertoren zie onze pagina over de watertoren.

Verstening platteland
Ondanks het beleid van de laatste jaren om varkens- en kippenfokkerijen te concentreren, is het platteland helaas geleidelijk toch verder ‘versteend’.
Zie verder de site van Binnenlands Bestuur.

Bestuurlijke herindeling
De inrichting van het bestuur in ons land blijft de gemoederen bezighouden. Mede in het licht van de aankomende bezuinigingsoperaties woeden discussies over ja of nee afschaffen of drastisch reorganiseren van provincies en/of waterschappen, schaalvergroting van gemeenten en dergelijke. Een actuele stand van zaken vindt u op Gemeente.nu.

Hoogste gebouw van Nederland: energiezuinig
In mei 2010 is het – naar eigen zeggen - hoogste gebouw van Nederland officieel geopend. Het betreft de Maastoren in Rotterdam. Door een vernuftig koelsysteem is het pand zeer energiezuinig. Zie verder de pagina Maastoren.

‘Duikgekte’ naar sepia’s in de Oosterschelde
Houdt u van duiken? Jaarlijks in juni komen er sepia’s naar de Oosterschelde om te paren (en te sterven). Dat trekt altijd veel duikers uit binnen- en buitenland. Zie verder de pagina Oosterschelde.

Tips voor een dagje uit
Bijna 100 tuinen in Rotterdam zijn op 12 en 13 juni opengesteld voor het publiek. Voor slechts €6 krijgt u toegang tot alle tuinen.
Verder zijn er in hetzelfde weekend Open Dagen bij biologische landbouwers in het hele land, Open Tentdagen van de NTKC en is er een Atelierroute in Asperen (GL). Voor nadere details zie onze Agenda.

Nieuws over het project Plaatsengids.nl
Nieuwe linkedin groep
Om meer bekendheid te geven aan het project Plaatsengids.nl hebben wij onlangs een Linkedin-groep Plaatsengids geopend. Dat willen we o.a. gebruiken om discussies te voeren m.b.t. thema’s die landelijk spelen. Zo hebben we er bijvoorbeeld een topic geopend over gemeentelijke herindelingen. Vindt u iets van gemeentelijke herindelingen in het algemeen, of een specifieke herindeling (in het verleden, of nog in wording) in het bijzonder, dan kunt u uw visie daar poneren en vernemen wat anderen ervan vinden. Adres Linkedin-groep Plaatsengids.

Twitter account
Ook Twitter is een goede manier om het project Plaatsengids.nl meer bekendheid te geven. Wij zullen daar regelmatig wetenswaardige nieuwtjes plaatsen die inhoudelijk binnen de sfeer van de site passen. Als u daarin geïnteresseerd bent, kunt u ons ‘volgen’. Ons twitteraccount.

Stichting Plaatsengids?
Wij streven ernaar om het project per medio 2011 een stichting te doen worden. Voor de continuïteit van dit omvangrijke project is het beter om een rechtspersoon te worden, en aangezien het vervaardigen van nuttige inhoud voorop staat en het verdienen van geld om e.e.a. te bekostigen slechts een bijbehorend ‘noodzakelijk kwaad’ is, ligt het meer voor de hand om een stichting te worden dan een BV. Het non-profit karakter komt daarmee nog explicieter tot uitdrukking. Tevens zal het wellicht de mogelijkheden voor fondsenwerving vergroten (bijv. voor onze ambitieuze doch realistische toekomstplannen op het gebied van zelf je (e)-boek kunnen maken uit de database, en mobiele toepassingen). Natuurlijk heeft het nogal wat consequenties, zowel fiscaal, juridisch als personeel. Daarom benutten wij het komende halfjaar om een en ander eens goed uit te zoeken en op een rijtje te zetten.
Ook over de naam van de beoogde stichting gaan wij nog eens goed nadenken. Stichting Plaatsengids.nl ligt voor de hand, maar wellicht wordt het Stichting voor Topografie en Heemkunde, omdat dat onze kernthema’s zijn en er nog geen landelijke instanties zijn die zich hier coördinerend mee bezighouden. Of Stichting Nederlands Topografisch en Heemkundig Genootschap, om te benadrukken dat een van de doelen is dat wij er ook een ‘community’ van gelijkgestemden mee willen opbouwen. De tijd zal het leren.

Redacteur cultuurhistorie gevraagd
Plaatsengids.nl beoogt met een community van vrijwilligers die veel van hun plaats of thema weten, à la Wikipedia, de ultieme Nederlandse plaatsensite op te bouwen, waar men snel kan vinden wat men ook maar over een bepaalde plaats wil weten op het gebied van topografie, cultuurhistorie en cultuurtoerisme. Als ideaal streven wij naar een medewerker per gemeente en per thema. Dat zijn er dus al snel 400... Om dat in goede banen te leiden en het redactioneel eenduidig te houden, heb je daar toch een compacte professionele kernredactie voor nodig die de lijnen uitzet m.b.t. welke soort content op de site 'thuis hoort', welke personen en instanties daarvoor benaderd moeten worden, en die e.e.a. coördineert en redigeert, zodat de site ‘één gezicht’ houdt en geen inhoudelijk en visueel ratjetoe van stijlen wordt. Daartoe zoeken wij nog een redacteur cultuurhistorie die zich, zodra de site kostendekkend is, hier voor ca. 0,5 FTE mee bezig gaat houden. Tot die tijd kan hij/zij zich hier op vrijwillige basis geleidelijk op inwerken. Interesse? Mail hoofdredacteur Frank van den Hoven.

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief mei 2010

Hierbij weer de maandelijkse nieuwsbrief van Plaatsengids.nl met nieuws over o.a. gemeentelijke herindelingen, nieuwe plaatsnaamborden, bijzondere plaatsen, fiets- en wandelroutes en tips voor een dagje uit. Veel leesplezier gewenst met de Nieuwsbrief en op Plaatsengids.nl!
Frank van den Hoven
hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Gemeentelijke herindelingen
Breukelen / Loenen / Maarssen / Abcoude / De Ronde Venen
De Tweede Kamer heeft op 20 april jl. definitief ingestemd met de fusie van de gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen en de fusie van de gemeenten Abcoude en De Ronde Venen. De samenvoeging treedt in werking op 1 januari 2011. In 2006 startte de provincie al een herindelingsprocedure. Dit leidde tot het voorstel om Breukelen, Abcoude, De Ronde Venen en Loenen samen te voegen. Maar daartegen bleek veel verzet te bestaan. Staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken kwam daarop met het voorstel voor de samenvoeging van Breukelen, Loenen en Maarssen en de samenvoeging van Abcoude en De Ronde Venen. Dit voorstel kon op meer steun rekenen en is nu dus door de Tweede Kamer bekrachtigd. Alleen de Eerste Kamer moet het nu nog accorderen.
Heerenveen / Smallingerland
De gemeenten Heerenveen en Smallingerland gaan samenwerking en/of fusie onderzoeken. Zie de site van de gemeente Smallingerland. Bijzonder is dat de gemeenten niet aan elkaar grenzen: de gemeente Opsterland zit er nog tussen. Het is niet voor de hand liggend, maar wettelijk ook niet verboden dat gemeenten niet aan elkaar grenzen. Volgens mij zou het een unicum zijn voor ons land. Maar het is nog in een prematuur stadium.
Lemsterland
De nieuwe burgemeester van Lemsterland vindt een samengaan met Gaasterlân-Sleat en Skarsterlân voor de hand liggen.

Nieuwe plaatsnaamborden
Hof van Twente
De gemeente Hof van Twente is volop bezig nieuwe buurtschapsborden te plaatsen. Zie Harry's Plaatsnamen, gem. Hof van Twente. Het gaat om de in een groen buisframe gemonteerde borden (zoals bijv. van Deldenerbroek).
Winsum
Ook de Groningse gemeente Winsum heeft weer enkele nieuwe buurtschapsborden geplaatst. Kennelijk houdt zij een wedstrijd met de gemeente Vlagtwedde wie de meeste buurtschapsborden kan plaatsen (Vlagtwedde staat landelijk aan kop met ca. 50 buurtschappen). Winsum heeft momenteel 38 beborde buurtschappen, waarvan diverse niet in atlassen te vinden zijn als buurtschap. Sommige 'buurtschappen' omvatten slechts 1 of 2 boerderijen. Zie Harry's Plaatsnamen gem. Winsum.
Oosterhörn
En nog steeds worden er voor mij nieuwe (kennelijke) buurtschappen ‘gespot’ die (bij mijn weten) in geen enkele atlas of plaatsenlijst voorkomen. Een recente vondst is Oosterhörn. Een buurtje met een handvol huizen in de Groningse gemeente De Marne, N van Hornhuizen, tussen de Waddenweg en de Hogeweg. Met fraaie plaatsnaamborden, in een bijzondere lay-out, afwijkend van de andere borden in deze regio. Zie Harry's Plaatsnamen gem. De Marne.

Bijzondere plaatsen
Greup
Recent hebben wij een homepage aangemaakt voor het dorpje Greup. Doorgaans wordt dit dorpje als buurtschap beschouwd en dan zou het op onze site in principe thuishoren onder een nabijgelegen dorps- of stadshomepage. Maar Greup blijkt ongeveer gelijkelijk onder 3 kernen te vallen, namelijk Oud-Beijerland, Mijnsheerenland en Westmaas. En onder welke kern moet ik het dan hangen... Bovendien heeft het een kerkje dat nog in functie is, en dat formeel nog net in Oud-Beijerland ligt maar kerkelijk onder Mijnsheerenland valt. Ga er maar aan staan. We hebben getracht e.e.a. zo goed mogelijk uit te pluizen en Greup, dat ook Stougiesdijk en Stougjesdijk heeft geheten, naar de dijk waar het aan ligt, toch maar een eigen homepage gegeven.
Schenkeldijk
Bij het zoeken naar gegevens over de buurtschap Schenkeldijk bij ’s-Gravendeel, kwamen wij er achter dat er nogal wat dijken en wegen in ons land Schenkeldijk heten. Alleen in de Hoeksche Waard zijn dat er al 3! Naast de genoemde buurtschap is dat nog een buurtschap Schenkeldijk bij Zuid-Beijerland, en een Schenkeldijk bij Strijen die in geen enkele atlas of plaatsenlijst als buurtschap wordt beschouwd, maar die wél een fraaie homepage heeft. Geen idee wie er achter deze fraaie site zit: de maker wenst, hoewel zo te zien trots op zijn fraai gelegen dijk en omgeving, kennelijk anoniem te blijven.
Geeuwenbrug
Onlangs werden wij er door een inwoonster van het idyllische Drentse dorpje Geeuwenbrug, bij Dwingeloo, op geattendeerd dat onze statistieken van dit dorpje niet klopten. Wij hadden staan dat het ca. 20 huizen met ca. 50 inwoners heeft. Het blijkt echter ca. 150 huizen met ca. 400 inwoners te hebben. Nog steeds klein, maar het scheelt toch wel een slok op een borrel. Na enig spitwerk blijkt dat Geeuwenbrug voor de herindeling van 1998 voor een klein deel onder de gemeente Diever viel, en voor het grootste deel, betrefffende het eigenlijke dorp, onder de gemeente Dwingeloo. Wat blijkt: Diever heeft destijds wel een eigen postcode voor haar deel van Geeuwenbrug aangevraagd, en Dwingeloo heeft dat verzuimd, waardoor Geeuwenbrug grotendeels verstopt zit in de ‘postale plaatsnaam’ Dwingeloo en statistisch dus niet te 'isoleren' is (en veel kleiner lijkt dan het werkelijk is als je, zoals veel instanties doen, van de postcodebestanden uitgaat). Weer een raadseltje opgelost. Enfin mocht u meer over de Geeuwenbrug-puzzel willen weten: zie de homepage van Geeuwenbrug.

Samenwerkingsverbanden
Fotograaf Martin Stevens
Zoals wij reeds op onze pagina Redactie aangeven, is het project Plaatsengids.nl natuurlijk veel te omvangrijk om alleen te kunnen opzetten. Daarom zijn wij ook blij met de tientallen mensen die al aan het project meewerken. Recent zijn weer een persoon en een instantie toegetreden die vanuit hun specialisme waardevolle bijdragen gaan leveren. De gerenommeerde beroepsfotograaf Martin Stevens heeft de uitdaging opgepakt om in de loop der tijd zo veel mogelijk plaatsen in het land op de foto te gaan zetten, voor zover hij die niet reeds heeft (hij heeft al tienduizenden foto’s in zijn archief). Zie als beginnetje zijn foto’s bij Heukelum. Onder het kopje Foto’s vindt u de complete serie van 89 foto’s van zijn hand over Heukelum. Op die site kunt u evt. een hoogwaardige print van de foto’s bestellen, al vanaf €1,50 voor het standaardformaat 10x15.
Plattegronden
Verder gaan wij samenwerken met uitgeverij 12 Provinciën. Zij zijn al vele jaren gespecialiseerd in atlassen en plattegronden van Nederland. Zowel recente als oude van rond 1900. Enkele voorbeelden kunt u vinden bij De Lier. In de loop der tijd gaan wij bij alle plaatsen en regio’s oude en recente plattegronden plaatsen. Deze kunt u desgewenst bij de uitgeverij bestellen op groot formaat, voor uzelf om aan de muur te hangen, of als relatiegeschenk. Verder gaat deze uitgeverij in het komende jaar van ca. 50 regio’s een atlas maken. Ook dat lijkt ons een interessante ontwikkeling, omdat zoiets er tot heden nog niet is.

Fiets- en wandelroutes etc.
Het mooie weer komt er weer aan, dus het fiets- en wandelseizoen is weer aangebroken. Uit de honderdduizenden boeken op Bol.com hebben wij een aantal interessante fiets- en wandelroutes voor u geselecteerd, met allerlei verschillende thema’s naar gelang uw interesse. Ook vaarroutes, autoroutes en reisgidsen in bredere zin. U vindt ze in de rubrieken 2, 3 en 4 op onze Linkspagina.

Literatuur in de opruiming
Monumenten in Nederland
Wellicht kent u de serie “Monumenten in Nederland”. 12 lijvige pillen op ca. A4-formaat. Van alle provincies is de afgelopen jaren een deel verschenen. Alle belangrijke monumenten zijn er op deskundige wijze beschreven en vele zijn ook afgebeeld, door de (toen nog) Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Uiteraard hebben wij ze allemaal. Wij kunnen ons voorstellen dat u in ieder geval het deel van uw provincie zou willen hebben. Destijds kostten ze ca. €50. Wij hebben onlangs ontdekt dat de meeste delen nu in de uitverkoop zijn voor slechts €24,95. Dus sla uw slag voor ze uitverkocht zijn. Want tweedehands zijn ze duurder (bij enkele delen is dat al het geval)… U kunt de boeken bestellen via onze Bronnenlijst (zie de bij letter M, onderaan iedere boekbeschrijving staat de bestel-link).

Tips voor een dagje uit
8 en 9 mei: Nationale Molen- en Gemalendag. Honderden molens en gemalen houden dit weekend een Open Dag.
13 mei (Hemelvaartsdag). Na 40 jaar discussie is dan eindelijk besloten dat de A4 tussen Delft en Schiedam/Vlaardingen/Rotterdam wordt doorgetrokken. De autoriteiten lijken te neigen naar een open tunnelbak. De beweging “A4 met Vaart” pleit voor een dichte tunnelbak met een vaart erboven. Dat heeft vele voordelen (o.a. dat het veel aantrekkelijker is voor het landschap, en minder lawaai en uitstoot) en tegen dezelfde kosten, zo stellen zij. Voelt u zich betrokken bij deze weg en wilt u meer informatie over de alternatieve oplossing, kom dan op 13 mei v.a. 14.00 uur naar de manifestatie in Schiedam / Vlaardingen. Voor meer informatie zie de flyer en de site A4 met Vaart.
Ook op Hemelvaartsdag: dauwtrappen in de Krimpenerwaard, georganiseerd door en vanuit de buurtschap Stolwijkersluis.
Meer tips voor een dagje uit in de komende tijd vindt u in onze Agenda.

Snelwegknooppunten en plaatsnamen
Rijkswaterstaat gaat mogelijk namen van snelwegknooppunten veranderen. Zij deden een oproep om mee te denken over een betere benaming voor knooppunten. Er kwamen veel reacties binnen. Uiteindelijk kwam het koppelen aan plaatsnamen als een van de beste suggesties naar voren. Zijn er meer knooppunten bij een plaats, dan kan de naam worden aangevuld met de windrichting of de nummers van de daar kruisende snelwegen. Gebleken is namelijk dat weggebruikers een knooppuntnaam niet altijd weten te koppelen aan een locatie. Dit heeft tot gevolg dat de verkeersinformatie op de radio, Teletekst en de borden boven de snelweg tot verwarring leidt. Immers, de tekst ‘34 minuten tot knooppunt Grijsoord’ is onduidelijk als je niet weet waar knooppunt Grijsoord ligt. Dit was voor Rijkswaterstaat aanleiding om deze oproep te doen.
Dus Knooppunt Azelo zal dan wel Knooppunt Almelo gaan worden. Dat vind ik uit cultuurhistorisch oogpunt wel jammer. Maar ja wie weet nu waar Azelo ligt. De bezoekers van Plaatsengids.nl natuurlijk wel, die kunnen dat met 1 druk op de knop vinden.
'Upgrade' ;-) namen regionale vliegvelden
Deze kwestie doet ons denken aan de naamsaanpassingen van de regionale vliegveldjes in de afgelopen jaren, die kennelijk allemaal willen opstoten in de vaart der volkeren: vliegveld Eelde is Groningen Airport geworden, vliegveld Zestienhoven is Rotterdam The Hague Airport, vliegveld Beek is Maastricht-Aachen Airport en vliegveld Welschap is tegenwoordig Eindhoven Airport. En ze hebben allemaal uitbreidingsplannen… Van het voormalige militaire vliegveld Twente is nog niet zeker of het een burgervliegveld gaat worden. Daar vindt u alles over op de pagina Twente, bij Recente ontwikkelingen. En het voormalige Marinevliegkamp Valkenburg ZH wordt de komende jaren getransformeerd in een woonwijk met maar liefst 5.000 woningen.

Milieu in de stad
Elektrische vrachtwagen in binnenstad Amsterdam
Onlangs is een aantal winkels en restaurants in de Utrechtsestraat in Amsterdam beleverd zonder dat daar enige emissie van uitlaatgas of geluid aan te pas kwam. Zelfs de koelmachine op de elektrische truck van 020stadsdistributie.nl werkt geluidloos en emissievrij. De Utrechtsestraat is een drukke doorgaande weg in Amsterdam. Maar het is ook een winkelstraat met veel voetgangers. Dat leidt tot grote verkeersdrukte met relatief veel emissie van uitlaatgas en geluid. Daarom reed als proef een maand lang een Smith elektrische vrachtwagen van 020stadsdistributie.nl de route door de Utrechtsestraat. Na een dag werk werd het batterijpakket weer opgeladen. De hele dagafstand bedraagt circa 100 kilometer. Het streven is dat soortgelijke proeven ook van start gaan in andere drukke Amsterdamse straten. De onderneming bekijkt nu samen met gemeente of er ook oplaadpunten kunnen komen voor trucks.

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief april 2010

Hierbij weer de maandelijkse nieuwsbrief van Plaatsengids.nl met nieuws over o.a. de gemeentelijke Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) in wording, “nieuwe plaatsen”, bijzondere buurtschappen en dorpen, bezienswaardigheden, gratis oproepjes voor genealogen en de nieuwe functies Links en Agenda. Veel leesplezier gewenst met de Nieuwsbrief en op Plaatsengids.nl!
Frank en Mirjam van den Hoven
redactie Plaatsengids.nl

Samenwerkingsverbanden afbeeldingen
De redactie van Plaatsengids.nl moet al haar tijd besteden aan de redactie van de site. Dat wil zeggen het tekstuele gedeelte. Daar zijn wij nog wel “even” zoet mee. Rekent u maar uit: 6.000 plaatsen maal “een paar manuur” per plaats om een informatieve homepage op te zetten. Wij hebben dus geen tijd om alle bezienswaardigheden ook nog zelf te fotograferen, hoe graag wij dat ook zouden willen. Wij hebben daarom diverse mensen aangezocht en bereid gevonden om hun afbeeldingen te mogen gebruiken. Waarvoor wij hen uiteraard zeer erkentelijk zijn! Het betreft:
- Jan Dijkstra (reist veel door het land en maakt daar fraaie fotoreportages van);
- Henri Floor (wandelt wekelijks ergens in Nederland en beschrijft dat in tekst en beeld op zijn site);
- Kees Wittenbols (heeft prachtige fotoseries met beschrijvingen gemaakt van alle dorpen in West-Brabant);
- Cees Janssen (posthistoricus, heeft vele tienduizenden postale afstempelingen ingescand, waarmee wij bijvoorbeeld mooi verschillende schrijfwijzen van plaatsen in de loop der tijd kunnen visualiseren, zoals bij Acquoy, zie onderaan de pagina. Jammer dat er kennelijk geen stempel van Akkooi is geweest, want die spelling heeft ook nog enige tijd gegolden).
Samen met de reeds bestaande samenwerkingsverbanden met Harry Fluks en ansichtenwebwinkel Postcardsfrom.nl hebben wij zo vele tienduizenden afbeeldingen tot onze beschikking gekregen waaruit wij kunnen putten voor het “plaatje bij het praatje” zogezegd. Maar mocht u foto’s hebben van regio’s die hier niet expliciet zijn genoemd, dan blijft dat natuurlijk welkom. Overigens zijn wij slechts een licentie met de eigenaren van de foto’s overeengekomen, dat wij ze op onze site mogen gebruiken. Hun copyright blijft gehandhaafd. Dat vermelden wij dan ook op de foto’s. Voor alle duidelijkheid: de foto's zijn hiermee dus niet "vrijgegeven". Een ander zal net zozeer toestemming moeten vragen aan de eigenaren. Wij hebben de sites van deze mensen hier bewust genoemd, omdat ze ook voor u zeer de moeite waard zijn om eens te bekijken. Maar u zult Plaatsengids.nl dankzij deze "visuele redacteuren" de komende tijd dus niet alleen tekstueel, maar nu ook visueel flink zien groeien!

Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG)
In 2009 is de BAG in werking getreden. Waarbij alle gemeenten (thans nog 430) moesten vaststellen wat hun “woonplaatsen” zijn - we zetten het bewust tussen aanhalingstekens, omdat gemeenten er niet allemaal even eenduidig mee omgaan, zie de link - en hoe je die spelt. Nog niet alle gemeenten zijn daarmee klaar. Geregeld druppelen er nog gemeenten met hun woonplaatsenlijsten binnen in het BAG-bestand. En daar zitten soms verrassingen tussen:
- Zo heeft de gemeente Westerveld 4 “woonplaatsen” benoemd die in buurgemeenten liggen. Het betreft Ruinen (gem. De Wolden), Pesse (gem. Hoogeveen), Hoogersmilde en Spier (beide gem. Midden-Drenthe). Nu heeft Westerveld bij de herindeling van 1998 weliswaar kleine stukjes buitengebied van deze dorpen gekregen, maar dat betrof doorgaans slechts een handvol panden. Als ze daar nu woonplaatsnamen aan zouden toekennen, zou dat een tikje overdreven zijn en bovendien erg verwarrend in relatie tot de bijbehorende dorpen die in andere gemeenten liggen. De BAG adviseerde zelf om zo min mogelijk dezelfde plaatsnamen in meer gemeenten toe te kennen als dat niet echt nodig is. Maar de gemeente heeft mijn verzoek om nadere toelichting in behandeling genomen, dus hopelijk volgt uitsluitsel in de volgende Nieuwsbrief.
- De gemeente Oss heeft in de BAG woonplaatsnamen toegekend aan de dorpen in de voormalige gemeente Ravenstein. En terecht natuurlijk. Dat is mooi, want die hadden tot heden geen eigen postcode en postale plaatsnaam, waardoor dorpen zoals Demen, Dieden en Deursen-Dennenburg dus postaal gezien ‘in’ Ravenstein liggen. Wij hebben de gemeente Oss gemaild met de vraag of deze plaatsen nu ook een eigen postcode en plaatsnaam gaan krijgen. Zie voor deze problematiek ook het hoofdstuk Postcodeboek in de Termenlijst.
- De gemeente Strijen bleek een woonplaatsnaam Strijen-Sas te hebben toegekend, met koppelteken dus, althans volgens het BAG-bestand. Wij wisten niet beter of deze plaats heet Strijensas. Maar wellicht had de gemeente Strijen bewust tot deze spellingswijziging besloten. Op ons verzoek om toelichting antwoordde de gemeente dat het een foutje van het BAG-projectteam was en dat het hersteld zou worden.

Buurtschappen niet in de atlas
Een plaats is een plaats als er een plaatsnaambord staat. Zou je denken. Maar er zijn ook plaatsen zonder plaatsnaambord. En "entiteiten" met een plaatsnaambord die geen plaats zijn. Daarover leest u alles in het hoofdstuk Plaats of geen plaats. Een plaats is geen plaats als het niet in de meest gedetailleerde atlas (1:25.000) staat. Zou je denken. Maar ook die vlieger gaat niet altijd op. De afgelopen maand hebben wij wederom enkele plaatsen “gevonden” die ten onrechte niet in de atlas staan, want ter plekke nog wel degelijk als buurtschap worden beschouwd. U leest er alles over op de homepages in kwestie, die wij er inmiddels voor hebben aangemaakt. Het betreft:
- Snabbeldorp en Werendijke bij Zoutelande (met dank aan André Cijvat uit Zoutelande voor het melden).
- Lakemond bij Randwijk (Betuwe). Nota bene in twee eeuwen tijd gedegradeerd van heerlijkheid tot veldnaam... Het kan verkeren. Maar het blijkt wel degelijk nog steeds een buurtschap te zijn. Zie de homepage van Lakemond. Met dank aan een genealoog die ons erop attendeerde middels een vraag op ons Forum.

Bijzondere buurtschap
- Eén van onze vele landschappelijke pareltjes is de buurtschap Halle-Heide in de Gelderse Achterhoek. Het paradoxale is dat er enerzijds een biologisch-dynamische boer is gevestigd die voor zijn inspanningen en prestaties recent de Ekoland Innovatieprijs 2010 heeft gewonnen, en dat er tegelijkertijd plannen zijn voor een LOG (Landbouwontwikkelingsgebied) met bio-industriële boeren met tienduizenden varkens in zogeheten "megastallen". Dat is ook water naar de zee dragen op die manier… Als “we” dat al willen, doe dat dan op een industrieterrein waar de infrastructuur (wegen / water / spoor) erop berekend is, zoals Industrieterrein Moerdijk, en niet in een landelijk buurtschapje met smalle weggetjes waar de vrachtwagens de wandelende en fietsende toeristen van de sokken rijden. Anders kunnen ze met de varkens tegelijk de toeristische kip met de gouden eieren slachten... Voor meer informatie zie de homepage van Halle-Heide.

Plaats van de week
Deze week staat Heijplaat op de homepage als Plaats van de Week. Een bijzonder dorp, omdat het één van de handvol ‘fabrieksdorpen’ in ons land is die speciaal door en voor een bepaalde firma zijn gebouwd. In dit geval een scheepswerf. Een bijzonder dorp, omdat het geen eigen postcode en plaatsnaam heeft in het postcodeboek. Postaal ligt Heijplaat ‘in’ Rotterdam maar het ligt net zo min ‘in’ Rotterdam als Hoek van Holland, Pernis en Hoogvliet, die wél een eigen postcode hebben. En een bijzonder dorp, omdat het haar eigen karakter nog goed heeft weten te bewaren, ondanks dat het ligt ingeklemd tussen de havens van Rotterdam. Eén van de bijzonderheden van Heijplaat is dat het drie kerken heeft, achter elkaar gelegen in één straat, die inmiddels allemaal voormalige kerken zijn en een herbestemming hebben gekregen als woning en deels bedrijfspand.

Bijzondere bezienswaardigheden uitgelicht
- Molen De Nachtegaal bij Middenbeemster (zie bij Bezienswaardigheden) is de enige nog resterende molen in de hele Beemster. De molen is in zeer vervallen staat. Heet hangijzer is dat de molen om gerestaureerd te kunnen worden, een klein stukje zou moeten worden verplaatst en dat de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (voorheen Monumentenzorg) daar niet aan wil. Omdat zij inmiddels een dogma heeft uitgevaardigd dat monumenten per definitie niet verplaatst zouden mogen worden. Terwijl er in dit geval toch veel voor te zeggen valt (win-win voor de eigenaar en voor de molen). De laatste berichten zijn dat de gemeente de restauratie toch wil doorzetten.
- Ook de bijzondere Stolwijker Schutsluis in de buurtschap Stolwijkersluis bij Gouda verkeert al jaren in vervallen staat. Jarenlang kreeg men de restauratiekosten van meer dan 1 miljoen euro niet bij elkaar. Maar onlangs is het gelukkig toch gelukt. Dus hopelijk gaat de restauratie nu snel van start. Alles over Stolwijkersluis en de sluis in kwestie vindt u op de homepage van Stolwijkersluis.

Nieuw: Landelijke links-pagina
Zoals u weet is Plaatsengids.nl gratis. En dat houden we zo. Ook vallen wij u niet lastig met schreeuwerige banners omdat dat afleidt van de inhoud en omdat wij dat afbreuk vinden doen aan de kwaliteit van de site. En ook dat houden we zo. Toch moeten wij uiteraard de mensuren van de beroepsredacteuren bekostigen en de kosten van bouw en onderhoud van de site. Daartoe laten wij per plaatshomepage slechts enkele adverteerders toe (alleen met tekstlinks en niet met banners), en ook alleen als zij inhoudelijk iets aan die plaats toe te voegen hebben. Dus vooral op het gebied van Natuur en recreatie, Eten en drinken en Overnachten. Verder hebben wij sinds kort een pagina Landelijke links, met enerzijds honderden topografische en cultuurhistorische links die op heel Nederland betrekking hebben. Zodat u daar zelf niet meer het internet voor hoeft af te zoeken of ze in uw favorieten hoeft op te slaan. Aanvullingen zijn uiteraard welkom.
Daarnaast hebben wij uit de duizenden webwinkels die er in ons land inmiddels zijn, er een beperkt aantal geselecteerd, met name op het gebied van vakantie en vrije tijd en aanverwante sectoren. Als u via een webwinkel op de linkspagina iets koopt, steunt u de bekostiging van Plaatsengids.nl, omdat wij per verkoop een bescheiden commissie krijgen van doorgaans enkele procenten. En het kost u niets extra, net als bij de hotels en vakantiehuizen die u bij de plaatshomepages kunt boeken. U betaalt hetzelfde als wanneer u rechtstreeks gekocht of geboekt zou hebben. Wij hebben ons best gedaan om in de geest van de (beoogde) kwaliteit van Plaatsengids.nl, alleen A-merken op hun gebied te selecteren die hun sporen hebben verdiend en waar nodig het kaf van het koren te scheiden. En per categorie slechts één of enkele aanbieders uit de tientallen die er vaak van zijn. Dus slechts één wijnwebwinkel et cetera. Wellicht wilt u overwegen om op deze wijze de bekostiging van Plaatsengids.nl te sponsoren.

Nieuw: Agenda
Eveneens nieuw is de Agenda. Wij krijgen regelmatig persberichten van evenementen die handig zouden zijn om te vermelden in een Agenda. Specifieke evenement-informatie is immers te wijzigingsgevoelig om daar steeds de plaatshomepages mee bij te moeten werken. Vandaar dat wij onlangs een centrale Agenda hebben laten maken. Zo kunt u inspiratie opdoen voor bijzondere dagjes uit, lezingen en dergelijke. Voor aanvullingen houden wij ons aanbevolen.

Zelf een website nodig?
De Landelijke links-pagina en de Agenda zijn gebouwd door Inzee.net. Zij zijn goed, snel en redelijk geprijsd. Wij kunnen hen aanbevelen als u als particulier, vereniging of MKB’er een site nodig heeft. Of als u(w vereniging) wel een site heeft, maar die niet goed bijgehouden wordt omdat men de kennis daarvoor niet (meer) in huis heeft. Met dit op zich gratis (open source) beheersysteem (Joomla) kan iedereen overweg die ook met Word overweg kan. De werking lijkt er veel op. En nog een voordeel sinds de nieuwste versie: de beheermodule is Nederlandstalig (voorheen Engelstalig). Het is alleen wel verstandig om het even eenmalig door vakmensen goed te laten inrichten. Daarna heb je er jaren plezier van.

Over Plaatsengids.nl
Bekijkt u de pagina “Over Plaatsengids.nl” eens. Wij hebben hem inmiddels een aantal keren herschreven. Het is nu een “veelgesteldevragenpagina” geworden waar precies staat wie wij zijn, wat wij doen, waarom wij dat doen, wat het doel van de site is en wat u eraan heeft. Want voor u doen we het uiteindelijk.

Gratis oproepjes voor genealogen
Genealogen (mensen die hun stamboom onderzoeken) lopen nogal eens vast bij een bepaalde persoon in een bepaalde plaats waar zij niet verder mee komen. Wat is er dan logischer dan om bij die plaats een oproepje te kunnen doen. Want wellicht is er een ander in die plaats die ook onderzoek doet in dezelfde periode en plaats en die uitsluitsel kan geven. Op Plaatsengids.nl hebben wij in die functionaliteit voorzien. Dus hebt u een dergelijke vraag: mail het aan de redactie en wij plaatsen het gratis bij de van toepassing zijnde plaats. Voor een voorbeeld zie bij één van de Oudega's.

Plaatsengids.nl Nieuwsbrief maart 2010

Hierbij weer een nieuwsbrief van Plaatsengids.nl met nieuws over o.a. gemeentelijke herindelingen, nieuwe plaatsen en plaatsnaamborden, bijzondere buurtschappen en nog een aantal diverse nieuwtjes. Veel leesplezier gewenst met de Nieuwsbrief en op Plaatsengids.nl!
Frank van den Hoven
hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Gemeentelijke herindelingen
Goeree-Overflakkee
Gedeputeerde Staten (GS) van Zuid-Holland hebben in maart 2010 het Herindelingsontwerp Goeree-Overflakkee vastgesteld. GS adviseren de 4 huidige gemeenten te laten samengaan tot 1 gemeente. Volgens planning moet dit na inspraak leiden tot een Herindelingsadvies dat beoogd in oktober 2010 door Provinciale Staten (PS) wordt vastgesteld, waarna het naar het Rijk gaat ter verdere bespreking en vaststelling (minister, Tweede Kamer, Eerste Kamer). Zie voor verdere achtergrondinformatie het Herindelingsontwerp Goeree-Overflakkee, te vinden op onze homepage over Goeree-Overflakkee.

Nieuwe plaatsnaamborden
Achthuizen gem. Nieuw-Lekkerland
Harry Fluks heeft op zijn site Harry’s Plaatsnamen alle plaatsen staan met een foto van het plaatsnaambord, voor zover ze een bord hebben (helaas zijn er nog steeds een paar duizend buurtschappen zonder plaatsnaambord). Momenteel zijn dat er ca. 4.000. Incidenteel worden er nog nieuwe plaatsnaamborden geplaatst in het land. De uitdaging is natuurlijk om dat in de gaten te houden en compleet te blijven. Zo heeft de buurtschap Achthuizen in de gem. Nieuw-Lekkerland in december 2009 een officieel plaatsnaambord gekregen. Een inwoner had jaren daarvoor zelf al een plaatsnaambord gefabriceerd. Na wat onderzoek en aanvullende informatie van de inwoner in kwestie, hebben we er toch weer een interessante homepage bij over deze buurtschap, waar wij voorheen nog niets van hadden. We wisten niet dat het bestond, omdat het niet in atlassen of plaatsenlijsten voorkomt. Zie het artikel in Het Kompas dec. 2009.
En de homepage van Achthuizen op Plaatsengids.nl.

Weer een Friese gemeente “verfriest” qua plaatsnamen
Menaldumadeel
Door de jaren heen zijn er af en toe Friese gemeenten die besluiten om de gemeentenaam en/of hun plaatsnamen officieel Friestalig te maken. Wij zijn er onlangs achter gekomen dat de gemeente Menaldumadeel per 1-1-2010 haar plaatsnamen officieel Friestalig heeft gemaakt. Voor welke plaatsen dit zijn, zie de dorpenpagina op de site van de gemeente Menaldumadeel. Dat wordt weer een aardige klus om dat op Plaatsengids.nl aan te passen. Zie ook het artikel in het Friesch Dagblad d.d. april 2009, waarin e.e.a. wordt aangekondigd.
De gemeentenaam wordt overigens pas Friestalig (Menaldumadeel > Menameradiel) in 2011.

Nieuwe landgoederen
Een trend van de laatste jaren is om ‘nieuwe landgoederen’ te ontwikkelen. Vaak gaat het om beperkte woningbouw op het platteland in combinatie met verbetering van mogelijkheden voor natuur en recreatie. Twee voorbeelden zijn het eerder genoemde Achthuizen bij Nieuw-Lekkerland (landgoed Schoonenburgh, zie bij Recente ontwikkelingen) en landgoed Kraaiveld in Oudendijk bij Woudrichem.

Bijzondere buurtschappen
Holdeurn en Bokkebuurt
Weer hebben we 2 buurtschappen "ontdekt" die in geen enkele atlas of plaatsenlijst als zodanig voorkomen, maar die je toch redelijkerwijs als buurtschap kunt beschouwen.
- Holdeurn bij Berg en Dal. In atlassen en ter plekke alleen herkenbaar aan enkele panden die deze naam dragen. Toch is het een cultuurhistorisch belangrijk gebied. Zo was er in de Romeinse tijd al een belangrijke potten- en pannenbakkerij. Wat de komende tijd waarschijnlijk weer zichtbaar wordt gemaakt in een bezoekerscentrum ter plekke. Zie verder de pagina over Holdeurn.
- Bokkebuurt bij Doezum, gemeente Grootegast (GR). Op deze buurtschap werden wij onlangs geattendeerd door een officieel plaatsnaambord dat wij ergens op het internet aantroffen. Ter plekke is dat bord helaas medio 2009 verdwenen. Omdat er verder op het hele internet noch in literatuur iets over te vinden was, werd onze nieuwsgierigheid natuurlijk gewekt, en rustten wij niet voor wij wisten hoe het zit met deze buurtschap. Enfin via de gemeente Grootegast kregen wij het adres van een inwoner die er meer van wist. De naam van de buurtschap heeft overigens niets met bokken maar alles met geiten te maken. Dat en nog veel meer kunt u lezen op onze homepage van Bokkebuurt.

Bijzondere topografische literatuur
Historische provincie-atlassen
Wij hebben hier op ons kantoor in de boekenwand een paar duizend boeken en atlassen waar wij informatie in kunnen opzoeken over plaatsen of objecten. Waar wij bijvoorbeeld veel aan hebben, zijn de herdrukken van de provincie-atlassen uit ca. 1900. Veel plaatsen die je bijv. tegenkomt op oude ansichtkaarten of in archiefstukken, blijken inmiddels verdwenen. In zo’n oude atlas kun je dan vaak toch nog zien waar het destijds lag. Zeer aan te bevelen als u wilt zien hoe uw provincie er ca. 100 jaar geleden uit zag. De atlassen kosten slechts €24,95 per stuk. Uiteraard hebben wij destijds de hele serie besteld. Dat kost slechts €199. U vindt de atlassen in de Bronnenlijst. Bij de letter G. Er staan linkjes bij de beschrijvingen opdat u ze desgewenst gelijk kunt bestellen.

Cultuurhistorie
Canon
Een term die recent nogal in de belangstelling staat is de zogeheten Canon. Dit is enkele jaren geleden begonnen met de Canon van Nederland: de belangrijkste gebeurtenissen uit de geschiedenis van Nederland, in 50 ‘vensters’. Deze Canon heeft geleid tot tientallen initiatieven voor regionale, lokale en thematische canons. Inmiddels zijn er ca. 86 verschillende! Deels online raadpleegbaar, deels in boekvorm verkrijgbaar. Wij hebben ze allemaal geinventariseerd op onze pagina Canon in de Termenlijst, met links naar de sites in kwestie, en met links naar de bestelmogelijkheden voor de boeken.
Plaatsnaam van de maand
Zesgehuchten
Zesgehuchten is één van die mysterieuze plaatsnamen die mij lange tijd heeft gefascineerd, waarbij ik niet rust voor ik precies weet hoe het zit of zat. Er was een postkantoortje met die naam, maar Zesgehuchten lag als plaats helemaal nergens, het was alleen een gemeentenaam. En volgens de volkstelling van 1840 waren er toen 7 plaatsen, dus wat waren dan die 6 gehuchten? En bij een gemeentelijke herindeling van 1921 is die gemeente geheel naar de gemeente Geldrop gegaan, maar toch ligt een deel van Zesgehuchten nu in de gemeente Eindhoven. Enfin na het nodige puzzelwerk in boeken, atlassen en sites, hebben we inmiddels alles op een rijtje staan op onze homepage over Zesgehuchten. Uiteraard met links naar lokale sites voor nadere informatie. Dat scheelt u weer een hoop zoekwerk, als u eens iets over Zesgehuchten zou willen weten.

Oproep
Uiteraard linken wij zo veel mogelijk naar interessante sites waar meer over een bepaalde plaats te vinden is. Maar soms zijn er ook "losse" pagina's, ergens verstopt in een site die als zodanig op iets heel anders betrekking heeft. En in Google ook niet altijd makkelijk vindbaar. Zoals deze pagina over de geschiedenis van 's-Gravenzande. Heeft u nog tips voor interessante sites of pagina’s binnen een site, waar we naar zouden kunnen linken, laat het ons weten. Uiteraard houden wij ons ook aanbevolen voor andere opmerkingen of aanvullingen voor de site.